Vest: Na današnji dan - 5. Jul -

1596. godine - Engleski pomorci opustošili su špansku obalu i opljačkali Kadiz, pomorsku luku koja je otkrićem Amerike dobila prvorazredan značaj. 

1783. godine – Rođen je Šarl Luj Avas, francuski pisac, novinar, osnivač novinske agencije “Avas”. Rođen u Roanu, Avas je osmislio tada novi koncept specifičnog agencijskog novinarstva. “Agenciju Avas” najstariju na svetu, osnovao je 1835. godine. Kao novinska agencija “Avas” je postojao do 1945. godine. Njen nastavljač je današnji “Frans pres”.

1791. godine – Džordž Hemond je postavljen za prvog ambasadora Ujedinjenog Kraljevstva u SAD.

1811. godine - Venecuela postala prva južnoamerička država koja je proglasila nezavisnost od Španije.

1830. godine - Francuske kolonijalne trupe zauzele grad Alžir u Alžiru, tada pod vlašću Otomanskog carstva. Alžir je ostao pod francuskom upravom do 1962. godine, kad je posle oslobodilačkog rata izborio nezavisnost.

1833. godine - Umro francuski hemičar Žozef Nisefor Nieps, pionir fotografije. Usavršavajući litografiju od 1813. godine do 1820. godine prvi je u svetu uspeo da fiksira sliku dobijenu u mračnoj komori pomoću posrebrene bakarne ploče, prekrivene osetljivim slojem asfaltnog laka.

1857. godine - Rođena nemačka revolucionarka Klara Cetkin, jedan od osnivača ženskog međunarodnog radničkog pokreta i Komunističke partije Nemačke, na čiji je predlog 8. mart proglašen Međunarodnim danom žena. Zbog aktivnosti u socijalističkom pokretu morala je 1882. godine da emigrira iz Nemačke. Po povratku 1890. godine rukovodila je ženskim proleterskim pokretom, a od 1892. godine do 1917. godine uređivala je ženski socijaldemokratski list "Gleicheit". Inicijator je Prve međunarodne konferencije žena 1907. godine, na kojoj je izabrana za sekretara Međunarodnog ženskog sekretarijata. Međunarodna konferencija žena u Kopenhagenu 1910. godine prihvatila je njen prijedlog o proglašenju 8. marta za Međunarodni praznik žena-radnica. Tokom Prvog svetskog rata bila je aktivna u levičarskoj grupi "Spartak" i zbog osude imperijalističkog rata 1915. godine je uhapšena. Bila je član Prezidijuma Treće internacionale, rukovodilac Ženskog odeljenja Kominterne i komunistički poslanik u Rajhstagu do dolaska nacista na vlast, posle čega je izbegla u Moskvu, gde je umrla 1933. godine.

1865. godine - Vilijam But osnovao je u Londonu "Hrišćansku misiju" koja je kasnije dobila naziv "Vojska spasa" i bavila se uglavnom humanitarnim radom. Bila je vrlo aktivna u periodu posle Drugog svetskog rata.

1865. godine - U Velikoj Britaniji je donet prvi u svetu zakon o ograničenju brzine - dve milje na sat.

1872. godine - Rođen francuski državnik Eduar Erio, koga su Nemci u Drugom svetskom ratu 1942. godine oterali u zarobljeništvo, odakle je oslobođen 1945. godine pošto je Crvena armija zauzela Berlin. Predvodio je Radikal-socijalističku partiju od 1919. godine do 1955. godine Bio je više puta premijer, član vlade i na kraju predsednik parlamenta.

1879. godine - Rođen američki teniser i političar Dvajt Dejvis, koji je 1900. godine osnovao tenisko takmičenje nacija "Dejvis kup". U vreme predsednika SAD Kelvina Kulidža bio je ministar rata.

1880. godine - Rođen češki violinista i kompozitor Jan Kubelik, koji je javno počeo da nastupa već u osmoj godini života, stekavši ugled jednog od najvećih violinskih virtuoza svog vremena, a kao kompozitor je pokazao smisao za kolorit, mada nije iskazao znatniju inventivnost. Dela: "Američka simfonija u A-molu", šest koncerata za violinu i orkestar, simfonijske varijacije za violinu i kamerni orkestar, kraće kompozicije za violinu i klavir.

1887. godine - Rođen srpski lekar Kosta Todorović, stručnjak za zarazne bolesti, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti i Nacionalne akademije za medicinu u Parizu. Napisao je više od 150 radova na srpskom i stranim jezicima. Značajan je i njegov rad na bibliografiji jugoslovenskih publikacija iz mikrobiologije, imunologije, epidemiologije i higijene. Dela: "Udžbenik akutnih i infektivnih bolesti", "Priručnik za lečenje tuberkuloznog meningitisa".

1889. godine - Umro srpski pisac Jakov Ignjatović, začetnik realizma u srpskoj književnosti. Posle završenog prava radio je u rodnoj Sent Andreji kao advokat, a u toku revolucije 1848. godine bio je poslanik Majske skupštine u Sremskim Karlovcima i član Glavnog odbora Vojvodine. Napisao je devet romana, 17 pripovedaka, knjigu memoara i veliki broj publicističkih i političkih članaka. U romanima je opisivao život vojvođanskih Srba i uspeo da obuhvati panoramu epohe, sjajno zapažajući unutrašnje suprotnosti društva. Dela: romani "Trpen-spasen", "Milan Narandžić", "Čudan svet", "Vasa Rešpekt", "Večiti mladoženja", "Stari i novi majstori", "Patnica".

1889. godine - Rođen francuski pisac, slikar i režiser Žan Kokto, član Francuske akademije. Često je menjao stav i stil i oprobao se kao pesnik, romansijer, pisac drama, kritičar, slikar, režiser i filmski scenarista. Dela: romani "Strašna deca", "Tomas varalica", pozorišni komadi "Pisaća mašina", "Strašni roditelji", "Orfej", "Edip", "Antigona".

1901. godine - Rođen ruski pozorišni reditelj i glumac Sergej Vladimirovič Obrascov, jedan od utemeljivača parodijsko-satiričnog žanra minijatura i romansi s lutkama i osnivač Državnog centralnog pozorišta lutaka, jedinstvenog u svetu. Stvaralac inventivnog duha i bogate mašte, režirao je više od 50 lutkarskih predstava koje se smatraju antologijskim delima tog pozorišnog žanra, poput "Čarobne Aladinove lampe", "Neobičnog koncerta", "2:0 za nas", "Đavoljeg mlina".

1911. godine - Rođen francuski državnik Žorž Pompidu, predsednik Francuske od 1969. godine do 1974. godine. Šef države je postao posle ostavke Šarla de Gola. Sa De Golom je blisko sarađivao od 1945. godine, u međuvremenu je bio direktor Rotšildove banke, šef De Golovog kabineta i član Ustavnog saveta, a od 1962. godine do 1968. godine premijer.

1932. godine - U Portugaliji premijer postao Antonio de Oliveira Salazar, koji je 1933. godine zaveo profašističku diktaturu, okončanu tek 1974. godine, četiri godine posle njegove smrti.

1941. godine - U Beogradu su u Drugom svetskom ratu Nemci osnovali zloglasni logor na Banjici, kroz koji su do oktobra 1944. godine prošle desetine hiljada ljudi, uglavnom Srba i Jevreja. Većina logoraša je usmrćena na stratištu u Jajincima blizu Beograda, gde je iz tog logora, logora na Starom sajmištu i ostalih zatvora streljano najmanje 70.000 ljudi.

1943. godine - Ofanzivom nemačkih snaga na položaje Crvene armije iz pravca Orela i Harkova, u Drugom svetskom ratu je počela Kurska bitka, najveći tenkovski okršaj u istoriji ratova, u kojoj je učestvovalo oko 6.000 tenkova s obe strane. Nemci su angažovali 50 divizija, od kojih 14 oklopnih i dve motorizovane, ali su pretrpeli poraz od kojeg se nisu oporavili - izgubili su pola miliona vojnika i 2.900 tenkova.

1943. godine - U borbama za oslobođenje Zvornika u Drugom svetskom ratu poginuo je politički komesar Prve proleterske divizije Filip Kljajić - Fića, jedan od organizatora ustanka u Srbiji 1941. godine, član Glavnog štaba Srbije. Bio je prvi politički komesar Prve proleterske brigade. Proglašen je narodnim herojem.

1959. godine - Predsednik Indonezije Ahmed Sukarno raspustio je parlament i preuzeo diktatorska ovlašćenja.

1975. godine - Zelenortska ostrva dobila nezavisnost posle 500 godina pod vlašću Portugalije.

1975. godine - Američki teniser afričkog porekla Artur Eš u finalu pobedio zemljaka Džimija Konorsa, postavši prvi crnac u dugoj istoriji turnira u Vimbldonu koji je pobedio na najprestižnijem svetskom teniskom takmičenju.

1977. godine - General Mohamad Zija ul Hak u Pakistanu vojnim udarom zbacio premijera Zulfikara Ali Buta.

1980. godine - Švedski teniser Bjorn Borg peti put uzastopno pobedio na turniru u Vimbldonu, što niko do tada nije uspeo.

1990. godine - Skupština Srbije usvojila Zakon o prestanku rada Skupštine i Izvršnog vijeća SAP Kosova i Metohije zbog njihovog secesionističkog djelovanja i nastojanja da stvore "Republiku Kosovo".

1992. godine - U bratunačkom selu Zagoni pripadnici muslimanskih oružanih snaga iz Srebrenice ubili 14 Srba, a u srebreničkom selu Krnjići 24 meštanina.

1994. godine - Palestinski vođa Jaser Arafat doputovao je na Zapadnu obalu posle 27 godina boravka u izbeglištvu.

2002. godine - Umro je legendarni bejzbol igrač Ted Vilijams jedan od najvećih "bacača" svih vremena i poslednji Amerikanac koji je postigao 400 "hitova" za jednu sezonu.

2003. godine - Prvi vojnici iz sastava NATO-a krenuli iz Nemačke za Kabul.

2006. godine – Umro je osnivač američke korporacije “Enron” Kenet Lej, koji je mesec dana ranije proglašen krivim zbog bankrota ovog energetskog giganta. Pretila mu je zatvorska kazna u trajanju od 30 godina pošto je proglašen krivim za prevaru i zaveru u jednom od najvećih slučajeva prevare u američkoj korporativnoj istoriji. “Enron”, nekad sedma najveća kompanija u SAD, bankrotirala je nešto manje od tri meseca nakon terorističkih napada 11. septembra 2001. godine u Njujorku.

2008. godine - Čuveni srpski genetičar doktor Miodrag Stojković uspeo da napravi laboratorijsku krv.

2017. godine - Oko 400.000 ljudi evakuisano na jugu Japana zbog obilne kiše i rasta vodostaja reka.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!