Vest: Brinimo se o najstarijima. Danas je njihov dan

Međunarodni dan starijih osoba se u svetu i kod nas obeležava 1. oktobra sa ciljem da se naglasi koliko je važno prilagoditi okruženje u kome živimo potrebama i sposobnostima stanovnika trećeg doba.

"Stari su izloženi zlostavljanju, zanemarivanju i samoći. Veliki broj boluje od demencije i kognitivnih poremećaja koji se ne razumeju na pravi način", rekla je Janković za Tanjug.

U 21. veku zdravlje određuju brojni društveni trendovi ali istovremeno zdravlje utiče na iste. Privreda se globalizuje, sve više ljudi živi i radi u gradovima, obrazac porodice se menja, a tehnologija ubrzano razvija.

Starenje stanovništva predstavlja jednu od najvećih društvenih transformacija. Ubrzo će svet imati više starih ljudi nego dece i veoma starih osoba će biti više nego ikada ranije.

Starenje stanovništva danas predstavlja jedan od najvećih uspeha čovečanstva, ali i jedan od javnozdravstvenih izazova, jer su stare osobe pod većim rizikom od obolevanja od hroničnih nezaraznih bolesti, pa često imaju i više zdravstvenih problema istovremeno.

U Republici Srbiji procenat osoba preko 65 godina će iznositi najmanje 22% do 2030. godine, što je skoro jedan na četiri stanovnika. Stanovništvo Srbije je sve starije. Osnovna odlika starosno-polne strukture stanovništva Republike Srbije danas je brojčana dominacija muškaraca kod mladog stanovništva, odnosno dominantnost žena kod sredovečnog i starog stanovništva. „Najstariji” je region Južne i Istočne Srbije, gde je čak 25% stanovništva starije od 60 godina

Pokazatelj starosti stanovništva je prosečna starost. Stanovništvo je staro kada je prosečna starost iznad 30 godina. 

Indeks starosti predstavlja odnos starih 60 i više godina i osoba mlađih od 19 godina. Granična vrednost za taj indikator je 0,4, a vrednost veća od 0,4 ukazuje da je u populaciji prisutan proces demografskog starenja. 

Važan pokazatelj starosti stanovništva je zrelost stanovništva, indikator koji govori o procentualnom učešću osoba starih 65 i više godina u ukupnoj strukturi stanovništva. Ako je zrelost veća od 10% stanovništvo je vrlo staro (prema kriterijumima Ujedinjenih Nacija). 

Novi izazovi koji prate demografske promene

• Očekuje se u budućnosti povećana zastupljenost starih, hronično obolelih i funkcionalno zavisnih osoba. Naime, stare osobe najčešće obolevaju od hroničnih nezaraznih bolesti, kao što su bolesti srca i krvnih sudova, rak i šećerna bolest. Osim toga, stare osobe često imaju više zdravstvenih problema istovremeno.

• Takođe, broj osoba koji živi sa invaliditetom je u porastu zbog starenja stanovništva. Naime, skoro 65% svih osoba sa poremećajima vida su uzrasta 50 i više godina. Ova starosna grupa čini oko 20% svetske populacije.

• Na globalnom nivou, mnoge stare osobe su pod rizikom od različitih oblika lošeg i nehumanog odnosa prema njima. Skoro 4–6% populacije starih u razvijenim zemljama iskusilo je neki oblik maltretiranja kod kuće. Loše postupanje sa starim osobama može dovesti do ozbiljnih fizičkih povreda i dugoročnih psiholoških posledica.

• Rizik od demencije naglo raste sa povećanjem godina starosti. Procenjuje se da 25–30% osoba uzrasta 85 ili više godina ima određeni stepen smanjenja kognitivnih funkcija.

• Mnogi veoma stari ljudi gube sposobnost da samostalno žive zbog ograničene pokretljivosti, psihološke ili moralne slabosti ili drugih fizičkih problema. Mnogima je potreban neki oblik dugoročne nege, što uključuje negu u staračkom domu, gerontodomaćice, pomoć u kući, brigu lokalne zajednice i duži boravak u bolnici.

• U kriznim situacijama stari su posebno osetljivi. Naime, oni često ne mogu da pobegnu ili da putuju na dugim relacijama i mogu biti ostavljeni i prepušteni sami sebi.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici !

foto:Dom za stara lica Lazarevac

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!