Vest: Na današnji dan - 15. Novembar -

1492. godine – Španski moreplovac Kristofer Kolumbo napravio je belešku o upotrebi duvana među američkim Indijancima, što je prvi pisani dokument o toj biljci koja je kasnije osvojila svet.

1577. godine – Engleski gusar i admiral Frensis Drejk krenuo je na put oko sveta i, nakon trogodišnjeg uspešnog putovanja postao prvi Englez koji je oplovio Zemlju. Tokom putovanja obišao je obale Afrike i Amerike, napadajući i pljačkajući španske brodove.

1630. godine – Umro je nemački astronom, matematičar i fizičar Johan Kepler, koji je sa tri fundamentalna zakona o kretanju planeta dokazao Kopernikovu hipotezu o heliocentričnom sistemu.

1708. godine - Rođen engleski državnik Vilijam Pit - Stariji, vođa vigovaca, britanski premijer u dva mandata, čija je agresivna spoljna politika preobrazila Veliku Britaniju u najveću svetsku kolonijalnu silu i Francusku gotovo lišila kolonija. Kao šef diplomatije i rata provodio je politiku kolonijalne ekspanzije, 1756. godine pokrenuo je Sedmogodišnji rat, posle kojeg je Francuska 1763. godine morala da Kanadu ustupi Velikoj Britaniji i da se povuče iz Indije.

1738. godine - Rođen engleski astronom nemačkog porekla Frederik Vilijam Heršel, koji je 1781. godine otkrio Uran, sedmu planetu Sunčevog sistema. Otkrio je i dva Uranova i dva Saturnova satelita. 

1787. godine -Umro je nemački kompozitor Kristof Vilibald Gluk. Autor oko 100 opera od kojih je sačuvano 40, među kojima su najpoznatije “Orfej i Euridika” i “Alčesta”, zaslužan je za reformu opere. Gluk je u svojim delima muziku podredio tekstu i prilagodio je dramskoj radnji.

1862. godine - Rođen nemački pisac Gerhart Hauptman, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1912. godine.Napisao je mnoštvo drama, eseja, aforizama, novela, putopisnih i autobiografskih knjiga. Dela: "Tkači", "Pred zoru", "Luda u Hristu Emanuel Kvint", "Dabrovo krzno", "Ifigenija u Delfima", "Zimska balada", "Crveni petao", "Agamemnonova smrt", "Elektra", ""Prevoznik Henšel", "Usamljeni ljudi".

1889. godine – Pobornici republike kojima su se, nakon ukidanja ropstva pridružili veleposednici, svrgnuli su drugog i poslednjeg brazilskog cara Pedra II i proglasili Brazil republikom s predsednikom Manuelom Deodorom.

1891. godine - Rođen nemački feldmaršal Ervin Romel, nazvan "Pustinjska lisica", koji je kao komandant ekspedicionih snaga nacističke Nemačke u Drugom svetskom ratu tokom 1941. godine i 1942. godine ostvario više pobeda nad saveznicima u severnoj Africi, ali je u decembru 1942. godine poražen u ključnoj bici kod El Alamejna. Nije uspeo da spreči savezničko iskrcavanje u Normandiji u junu 1944. godine. Bio je umešan u neuspeli atentat na Adolfa Hitlera u julu 1944. godine, pa je posle toga izvršio samoubistvo.

1899. godine – Tokom burskog rata, na području Johanesburga burski vojnik Piter Bota zarobio je ratnog dopisnika londonskog “Morning posta” Vinstona Čerčila, kasnije čuvenog britanskog premijera. Bota je potom postao vrhovni komandant burskih snaga i premijer, nakon rata osnovane Južnoafričke unije.

1914. godine - Rođen general Petar Drapšin, učesnik Španskog građanskog rata, jedan od organizatora ustanka u Drugom svetskom ratu u Hercegovini protiv nemačkih okupatora, narodni heroj. Bio je komandant 12. divizije Šestog udarnog korpusa Četvrte armije i Prve tenkovske armije. Vojničke sposobnosti je ispoljio naročito u oslobađanju Istre i Trsta. Krajem 1945. godine nesrećnim slučajem je smrtno ranjen.

1916. godine – Umro je poljski pisac Henrik Sjenkjevič, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1905. godine, koji je svetsku slavu stekao istorijskim romanima. Najznačajnija dela: “Quo vadis”, “Ognjem i mačem”, “Kroz pustinju i prašumu”.

1920. godine – U Ženevi je održana prva skupština Lige naroda.

1923. godine – Galopirajuća inflacija u Nemačkoj je dostigla vrhunac od osam milijardi maraka za jedan američki dolar.

1928. godine - Veliki fašistički savet u Italiji postao vrhovno telo u zemlji i preuzeo je svu vlast.

1942. godine - U ilegalnoj štampariji u Novom Sadu u Drugom svetskom ratu je štampan prvi broj "Slobodne Vojvodine". List je kasnije štampan povremeno u Surduku, a posle sloma okupatora počeo je da izlazi kao dnevni list u Novom Sadu. Od 1. januara 1952. godine naziv mu je promenjen u "Dnevnik".

1942. godine - Kod Gvadalkanala u Tihom okeanu u Drugom svetskom ratu okončana trodnevna bitka japanske i američke flote i avijacije, koja je označila preokret u ratu na Pacifiku. Japanci su pretrpeli manje gubitke u brodovima, ali je strateški uspeh pripao Amerikancima, koji su, osim brodova, uništili gotovo kompletnu japansku diviziju.

1946. godine - Ugovorom potpisanim u Lingđatiju Holandija priznala Indoneziju, ali samo na teritoriji Jave, Sumatre i Madure. Holandija je na konferenciji u Hagu 1949. godine definitivno priznala nezavisnost Indonezije, koja je bila njena kolonija od 1816. godine.

1954. godine – Umro je američki filmski i pozorišni glumac Lajonel Barimor, koji se kao dete proslavio u ulozi Olivera Tvista, a pred kraj života, kao težak invalid vezan za kolica, odigrao je više zapaženih uloga “Grand hotel”, “Ostrvo Largo”, “Dama s kamelijama”, “Raspućin i carica”.

1971. godine – Delegacija Narodne Republike Kine učestvovala je prvi putna zasedanju Generalne skupštine UN.

1976. godine – Umro je Žan Gaben, jedan od najpopularnijih i najdarovitijih francuskih filmskih i 

pozorišnih glumaca. Snimio je oko 90 filmova, najčešće sa režiserima veteranima francuske kinematografije “Obala u magli”, “Velika iluzija”, “Dan se rađa”.

1976. godine – Umro je srpski glumac Milivoje Živanović, prvak Jugoslovenskog dramskog pozorišta. Karijeru je počeo u putujućem pozorištu Udruženja glumaca. Zalaganjem Branislava Nušića postao je stalni član Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu. Potom je igrao u Skoplju, od 1932. godine u Narodnom pozorištu u Beogradu, a od 1947. godine u Jugoslovenskom dramskom.

1976. godine – Sirijska armija je preuzela punu kontrolu nad Bejrutom, u pokušaju da okonča 18-mesečni građanski rat u Libanu.

1978. godine – U Šri Lanki se srušio islandski putnički avion DC-8, koji je iz Meke prevozio indonežanske muslimanske hodočasnike. Poginulo je svih 175 putnika i osam članova posade.

1983. godine – Lider kiparskih Turaka Rauf Denktaš proglasio je Republiku Severni Kipar, koju je jedino priznala Turska.

1988. godine – Nacionalno veće Palestinske oslobodilačke organizacije na zasedanju u Alžiru proglasilo je nezavisnost Palestine na Zapadnoj obali i u Gazi sa glavnim gradom Jerusalimom.

1990. godine – NATO i Varšavski pakt dogvorili su se u načelu o drastičnom smanjenju konvencionalnog naoružanja. To je bio prvi dogovor o konvencionalnom naoružanju dva vojna saveza posle Drugog svetskog rata.

1994. godine – Predsednik Austrije Tomas Klestil priznao je, prilikom obraćanja članovima izraelskog parlamenta, da je njegova zemlja propustila da u prošlosti prizna sopstvenu ulogu u nacističkom holokaustu.

1999. godine – Policija je rasturila antiameričke demonstracije u Turskoj i Grčkoj organizovane povodom posete predsednika SAD Bila Klintona tim zemljama.

2000. godine – Od 28. septembra kada su na području Zapadne obale i Gaze počeli okršaji između Palestinaca i Izraelaca poginule su 223 osobe, uglavnom civili.

2001. godine - Savjet ministara BiH prihvatio prijedlog Vlade SRJ o ukidanju viza između BiH i SRJ.

2003. godine – U bombaškim napadima na dve sinagoge u centru Istanbula poginulo je najmanje 25 ljudi, a preko 300 osoba je povređeno. Turske vlasti su saopštile da su napad izvršili turski državljani.

2004. godine – Pred Tribunalom u Hagu počelo je prvo suđenje kosovskim Albancima za ratne zločine 

počinjene tokom sukoba na Kosovu. Fatmir Ljimaj, Haradin Baljaj i Isak Musliju optuženi su za nezakonito pritvaranje, mučenje i ubistva albanskih i srpskih zarobljenika u logoru Lapušnik kod Glogovca u leto 1998. godine. U novembru 2005. godine Ljimaj i Musliju oslobođeni su krivice, a Haradin Baljaj je proglašen krivim i osuđen na 13 godina zatvora.

2004. godine – Hrvatski premijer Ivo Sanader doputovao je u zvaničnu posetu Srbiji i Crnoj Gori. On je prvi hrvatski premijer koji je došao u Beograd nakon raspada bivše SFRJ i osamostaljenja Hrvatske.

2004. godine - Savet EU na listu haških optuženika, kojima se zamrzava sva finansijska imovina, stavio još 18 osoba. Na listi su Ljubomir Borovčanin, Goran Borovnica, Miroslav Bralo, Vlastimir Đorđević, Goran Hadžić, Gojko Janković, Vladimir Lazarević, Milan Lukić, Sredoje Lukić, Sreten Lukić, Dragomir Milošević, Drago Nikolić, Vinko Pandurević, Nebojša Pavković, Vujadin Popović, Savo Todović, Dragan Zelenović i Stojan Župljanin.

2009. godine – Umro je patrijarh srpski Pavle u 95. godini života. Sahranjen je u manastiru Rakovica uz prisustvo najviših državnih funkcionera, crkvenih velikodostojnika i više stotina hiljada građana. Za novog poglavara SPC izabran je 22. januara 2010. godine vladika niški Irinej.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!