Vest: Na današnji dan - 14. Maj -

1316. godine – Rođen je Karlo IV Luksemburški, kralj Češke od 1346. godine ,rimsko-nemački car od 1355. godine. U Pragu je osnovao prvi univerzitet u srednjoj Evropi (1348).

1610. godine – Verski fanatik ubio je u Parizu francuskog kralja Anrija IV prvog monarha iz dinastije Burbona.

1643. godine – Na francuski presto došao je četvorogodišnji Luj XIV nakon smrti oca Luja XIII. Regentkinja je bila njegova majka Ana Austrijska, ali je stvarnu vlast imao kardinal Mazaren.

1771. godine - Rođen velški filantrop Robert Oven, socijalista utopista i socijalni reformator, industrijalac koji je sve bogatstvo utrošio pokušavajući da ostvari projekte socijalnih reformi. Njega i njegove pristalice savremenici su nazivali "socijalistima" i tako je taj izraz ušao u upotrebu. Prve uzorne zajednice stvorio je u Nju Lanarku u Škotskoj i u tim kooperativama proizvođača i potrošača ukinuo je rad dece, ustanovio bolesničke blagajne, skratio radno vreme, povećao nadnice, osnovao čitaonice. Da bi dokazao ostvarljivost reformi, otišao je u SAD, gde je 1825. osnovao komunu "Nova harmonija". Kad je eksperiment propao, vratio se u Englesku, gde je stvorio Veliki nacionalni strukovni savez (sindikat) i osnovao banku za razmenu dobara na osnovi količine uloženog rada u izradu razmenjivanih proizvoda, bez upotrebe novca. Dela: "Novi pogled na društvo", "Skica racionalnog sistema društva", "Knjiga o novom svetskom moralu".

1796. godine – Engleski lekar Edvard Džener uspešno je vakcinisao protiv velikih boginja jednog osmogodišnjeg dečaka i označio početak moderne imunologije.

1811. godine – Paragvaj je proglasio nezavisnost od Španije.

1900. godine – U Parizu su otvorene druge moderne Olimpijske igre, na kojima su prvi put učestvovale žene.

1912. godine – Umro je švedski pisac Avgust Strindberg, jedan od najznačajnijih i najuticajnijih dramskih pisaca 20. veka (“Gospođica Julija”, “Otac”).

1921. godine - U Italiji održani prvi izbori posle Prvog svetskog rata, na kojima je agresivni fašistički pokret, uprkos nasilju i pritiscima na birače, osvojio samo 35 od 535 poslaničkih mesta.

1932. godine – Umro srpski političar, ekonomista, diplomata, istoričar i pisac Čedomilj Mijatović, član Srpske kraljevske akademije, utemeljivač Narodne banke Srbije, profesor ekonomije na Velikoj školi u Beogradu. Posle završenog Liceja u Beogradu studirao je političko-ekonomske nauke u Minhenu, Lajpcigu, Cirihu i Beču. Između 1873. i 1889. bio je više puta ministar inostranih poslova i ministar finansija. Kao šef srpske diplomatije potpisao je s Austro-Ugarskom 1881. "Tajnu konvenciju", a kao ministar finansija uveo je dinar kao novčanu jedinicu Srbije i metarski sistem mera. Odlučujuće je doprineo izgradnji železnica u Srbiji i njenom uključivanju u svetske finansijske tokove. Prvi je u Srbiji počeo da sistematski izučava privrednu istoriju. Mnogo je prevodio s engleskog jezika, uključujući "Istoriju civilizacije u Engleskoj" Henrija Tomasa Bakla. Posle pada dinastije Obrenović 1903. je napustio Srbiju i otišao u London, gde je živeo do smrti 1932. Dela: "Izvod iz političke ekonomije", "Nauka o državnom gazdinstvu ili nauka o finansiji", "Istorija trgovine", "Finansije srpskog kraljevstva", "Ikonija, vezirova majka", "Rajko od Rasine", "Knez Gradoje od Orlova grada", "Đurađ Branković", "Uspomene balkanskog diplomate".

1940. godine – Tokom pregovora o predaji holandske vojske u Drugom svetskom ratu, nemački bombarderi razorili su dve trećine Roterdama. Poginulo je oko hiljadu ljudi, a 80.000 je ostalo bez kuća.

1948. godine – Proglašena je država Izrael, osam časova pre okončanja britanskog mandata u Palestini. Prvi predsednik nove države postao je Haim Vajcman, a premijer David Ben Gurion.

1955. godine – U Varšavi je potpisan ugovor o osnivanju Varšavskog pakta. Ugovor su potpisale Albanija, Bugarska, Mađarska, Nemačka Demokratska Republika, Poljska, Rumunija, SSSR i Čehoslovačka.

1968. godine – Komunistička vlada u Čehoslovačkoj na čelu sa Aleksandrom Dubčekom objavila je početak širokih društvenih reformi, poznatih kao “Praško proleće”. Reforme su prekinute već u avgustu, ulaskom sovjetskih trupa u Prag.

1972. godine - Japanu vraćeno ostrvo Okinava pošto je 27 godina bilo pod okupacijom SAD, ali je znatan deo ostrva i dalje ostao pod kontrolom američke vojske.

1973. godine – Lansirana je prva američka vasionska laboratorija “SkajlabI”.

1988. godine - Irački avioni bombama zapalili pet brodova pored iranskog naftnog terminala Larak u Zalivu.

1989. godine – Vođa peronista Karlos Menem postao je predsednik Argentine, pobedivši na izborima kandidata vladajuće Radikalne partije Eduarda Angelosa .

1991. godine – Samoubistvo je izvršila Đang Ćing, udovica kineskog lidera Mao Cedunga, jedan od vođa “Kulturne revolucije” (1966-1976).

1992. godine – Glavnoj ulici u Beogradu, ulici Maršala Tita, posle 47 godina promenjen je naziv u Ulicu srpskih vladara. Naziv je kasnije promenjen u kralja Milana.

1998. godine – Umro američki pevač i filmski glumac italijanskog porekla Frenk Sinatra, koji je svetsku slavu stekao nizom muzičkih hitova, poput pesama "Stranci u noći" i "Njujork, Njujork". Poznat je i po prisnim vezama s najvažnijim ličnostima u ključnim centrima moći američkog društva, uključujući gotovo sve predsednike SAD u drugoj polovini 20. veka i najmoćnijeg mafijaškog "kuma" Lakija Lučana. Filmovi: "Noći Las Vegasa", "Ne kao stranac", "Neki su dotrčali", "Reči i muzika", "Čovek sa zlatnom rukom", "Odavde do večnosti" (nagrada "Oskar"), "Tri narednika", "Četvorica iz Teksasa", "Detektiv", "Goli trkač".

1999. godine – U napadu avijacije NATO pakta sa osam razornih bombi na izbjegličku kolonu Albanaca koji su se vraćali kućama, kod sela Koriša u blizini Prizrena ubijeno najmanje 87 civila, među kojima više od polovine djece između šest mjeseci i 10 godina. Dan kasnije NATO je priznao da je izvršio napad, izrazivši "duboko žaljenje" zbog civilnih žrtava, mada je saopštio da je napadnut "legitimni vojni cilj", ali nije umio da objasni "razloge zbog kojih su civili bili na toj lokaciji u vrijeme napada".

2001. godine – Savet NATO odobrio je povratak jugoslovenske vojske i policije u sektor B Zone kopnene bezbednosti na administrativnoj granici između Kosova i Srbije, počev od 24. maja.

2001. godine – Lider koalicije desnog centra Silvio Berluskoni pobedio je na parlamentarnim izborima u Italiji i potom formirao 59. italijansku vladu od 1945. godine.

2002. godine – Na donatorskoj konferenciji u Njujorku, koju su pokrenule UN za prikupljanje pomoći za obnovu Srebrenice, koja je tokom rata u BiH bila enklava pod zaštitom UN, obećano 5,2 miliona dolara za obnovu tog grada.

2003. godine – Irački zvaničnici su saopštili da je iz masovnih grobnica u toj zemlji otkopano preko 2.200 tela, žrtava režima Sadama Huseina.

2003. godine – Posle blizu četrdeset godina planiranja i debata, otpočeli su podzemni radovi na zaštiti Venecije od tonjenja.

2008. godine - Svetska teniserka broj jedan Žastin Enan objavila da se povlači iz profesionalnog sporta.

2009. godine - Evropska komisija je izrekla američkom Intelu, najvećem svetskom proizvođaču mikroprocesora, rekordnu kaznu od 1,06 milijardi evra zbog zloupotrebe dominantnog položaja na tržištu.

2011. godine - Eksperimentalni avion na solarni pogon je posle 13 sati leta sleteo u Brisel. Letelica je projekat švajcarskog avijatičara i lekara Bertrana Pikara, kojom je pilotirao Andre Borsberg.

2013. godine - Američko Ratno vazduhoplovstvo je iznad Atlantika testiralo bespilotnu letelicu "X-47B", veličine borbenog aviona. Letelica može da sleće i poleće s nosača aviona, što znači da može biti korišćena širom sveta, bez potrebe da se traži dozvola drugih država za prelet do cilja.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!