Vest: Na današnji dan - 10. April -

1583. godine –  Rođen je holandski pravnik, pisac i humanista Hugo Grocijus, osnivač nauke o međunarodnom pravu. Dela: pravna i religiozna - "De iure belli ac pacis", "De iure praedae", "De veritate religionis Christianae" drame - "Christus patiens", "Sophomphaneas", "Adamus ehul".

1585. godine –  Umro je papa Grgur XIII, poznat po reformi Julijanskog kalendara 1582. godine. Novi kalendar nazvan je po njemu Gregorijanski. Tokom 13 godina kao crkveni poglavar podsticao francuske rimokatolike na zločine i blagoslovio pokolj hugenota u Vartolomejskoj noći 1572. godine. Podržavao je španskog kralja Felipa Drugog, vatrenog pristalicu inkvizicije, u borbi protiv protestantske Engleske i pomagao jezuite. 

1755. godine –  Rođen je nemački lekar Samuel Haneman, osnivač homeopatije. Govorio je engleski, francuski, latinski, italijanski i grčki. Predavao je na univerzitetu u Lajpcigu.

1778. godine –  Rođen je engleski pisac Vilijam Hezlit, jedan od najznačajnijih književnih kritičara 19. veka. Napisao je obimnu biografiju Napoleona I Bonaparte i više knjiga o umetnosti. Ostala dela: "Predavanja o engleskim pesnicima", "Engleski komični pisci", "Duh vremena ili savremeni portreti".

1813. godine –  Umro je francuski matematičar i astronom Luj Lagranž. Rođen je u Torinu 1736. godine, gde je sa 19 godina bio profesor matematike u artiljerijskoj školi. Objavio je niz radova iz teorije brojeva, varijacionog računa, teorije parcijalnih jednačina, sferne astronomije. Dela: “Analitička mehanika”, “Teorija analitičkih funkcija I, II”, “O teoriji jupiterovih satelita”.

1814. godine –  Britanska i španska vojska porazile su u bici kod Tuluza trupe Napoleona Bonaparte. On je narednog dana abdicirao i prognan je na ostrvo Elba.

1847. godine –  U Mađarskoj je rođen Džozef Pulicer, osnivač fondacije iz koje se svake godine u SAD dodeljuje “Pulicerova nagrada” za najbolja ostvarenja u novinarstvu, karikaturi i književnosti a mogu je dobiti samo Amerikanci. Prva nagrada je dodeljena 1917. godine. Već u 17. godine emigrira u SAD. Učestvovao je Američkom građanskom ratu i bio biran u Kongres. Na Univerzitetu Kolumbija je 1903. godine osnovao prvu novinarsku školu.

1864. godine –  Mlađi brat austrijskog cara Franca Josifa, nadvojvoda Maksimilijan, krunisan je za cara Meksika.

1867. godine –  Umro je prvi ruski šahovski majstor i teoretičar Aleksandar Dmitrijevič Petrov, utemeljivač ruske šahovske škole. Jedna varijanta je nazvana prema njemu - "odbrana Petrova."

1869. godine –  Spajanjem dve železničke pruge, “Junion Pacifik” i “Central Pacifik”, proradila je američka transkontinentalna železnica.

1883. godine - Vlada SAD - u okviru velike akcije etničkog čišćenja i sistematskog zatiranja kulturnog nasleđa američkih Indijanaca - zabranila sve indijanske jezike, religiju, kulturu i običaje crvenokožaca.

1919. godine –  Vladine snage ubile su iz zasede revolucionarnog meksičkog vođu Emilijana Zapatu. Objavio je 1911. godine "Aljaski program" kojim je zemlja data seljacima - akt koji je snažno odjeknuo u Meksiku i zemljama Latinske Amerike.

1921. godine –  Sun Jat Sen je izabran za predsednika Kine.

1929. godine - Rođen švedski pozorišni i filmski glumac Karl Adolf fon Sidou, poznat kao Maks fon Sidou. Svetsku slavu stekao je glavnim ulogama u filmovima Ingmara Bergmana. Filmovi: "Gospođica Julija", "Lice", "Devičanski izvor", "Najveća ikad ispričana priča", "Havaji", "Strast", "Stepski vuk", "Pseće srce", "Tri kondorova dana", "Tatarska pustinja".

1932. godine - Rođen egipatski filmski glumac Majkl Šalhub, poznat kao Omar Šarif, koji je najčešće tumačio uloge romantičnih ljubavnika i heroja. Filmovi: "Lorens od Arabije", "Noć generala", "Doktor Živago", "Smešna devojka". Osvojio je tri zlatna globusa.

1932. godine –  Paul fon Hindenburg ponovo je izabran za predsednika Nemačke pošto je sa 19 miliona glasova pobedio Adolfa Hitlera koji je dobio 13 miliona glasova birača. U januaru 1933. godine poverio je Hitleru formiranje vlade i time otvorio nacistima put ka vlasti.

1938. godine –  Na referendumu, organizovanom uz pritisak nacističke Nemačke 99,75 odsto Austrijanaca izjasnilo se za priključenje Nemačkoj.

1941. godine - Pod zaštitom nemačkih okupatora u Zagrebu u Drugom svetskom ratu proglašena ustaška marionetska tvorevina "Nezavisna Država Hrvatska" fašističkog teroriste Ante Pavelića. Na radiju je pročitan poziv narodu dotadašnjeg potpredsednika jugoslovenske vlade Vlatka Mačeka da se pokori nemačkoj vojsci i podrži ustaše, koje su odmah počele teror nad Srbima, Jevrejima i Romima. Do jeseni 1941. godine u Srbiju je proterano oko 200.000 Srba, pravoslavni Srbi su s blagoslovom Vatikana i Rimokatoličke crkve u Hrvatskoj prisilno prekštavani, a najdrastičniji oblik terora nad Srbima, Jevrejima i Romima bili su masovni pokolji. Samo u Jasenovcu je usmrćeno oko 700.000 ljudi. Ta najveća "fabrika smrti" u Drugom svetskom ratu na Balkanu je "punom parom" radila od leta 1941. godine do kraja aprila 1945. Pod logor „Jasenovac“ postojala su tri dečija logora „Jastrebarsko“, „Gornja Rijeka“ i Gradina“ a osim ovih imali su još logori Jadovno, Stara Gradiška, Lepoglava i Danica. Dosta ustaških zločinaca nije stigla kazna ili su im kasno izrečene.

1941. godine –  Komunistička partija Jugoslavije donela je odluku u Zagrebu da komunisti nastave borbu protiv nemačkih okupatora bez obzira na raspad jugoslovenske armije. Sedište Centralnog komiteta partije premešteno je iz Zagreba u Beograd.

1944. godine –  Sovjetske trupe preuzele su u Drugom svetskom ratu Odesu od Nemaca.

1953. godine –  Švedski političar Dag Hamaršeld postao je generalni sekretar UN. Ponovo je izabran 1957. godine. Posredovao je u više međunarodnih sporova, a poginuo je 1961. godine pod nerazjašnjenim okolnostima u avionskoj nesreći putujući u mirovnu misiju u Afriku. Posthumno mu je dodeljena Nobelova nagrada za mir.

1954. godine –  Umro je francuski hemičar i industrijalac Ogist Limijer koji je u Lionu s bratom Lujem napravio prvu filmsku kameru i fabriku za izradu fotografskog materijala. U pariskoj kafani “Gran kafe” braća Limijer prikazala su 28. decembra 1895. godine prvu filmsku predstavu u svetu “Ulazak voza u stanicu” i “Radnici izlaze iz fabrike”.

1962. godine –  Umro je američki filmski reditelj mađarskog porekla Majkl Kertiz, dobitnik Oskara za film “Kazablanka”.

1963. godine –  U severnom Atlantiku je u eksploziji američke atomske podmornice “Trešer” poginulo 129 ljudi.

1972. godine –  U zemljotresu u južnom Iranu poginulo više je od 5.000 ljudi.

1972. godine –  Više od 50 zemalja, uključujući SAD i SSSR, potpisalo je konvenciju o zabrani biološkog oružja.

1973. godine –  Izraelski komandosi upali su u Bejrut i ubili trojicu lidera PLO, a jednog teško ranili. Premijer Libana Saeb Salam podneo je ostavku.

1974. godine –  Izraelski premijer Golda Meir podnela je ostavku zbog sukoba u njenoj Laburističkoj partiji.

1986. godine - SAD izvele nuklearnu probu u Nevadi uprkos protestu mirovnih grupa i sovjetskoj kampanji za zabranu proba.

1993. godine –  U Južnoj Africi je ubijen Kris Hani, lider južnoafričke Komunističke partije. Narednog dana crnci su iz osvete spalili dvojicu belaca.

1994. godine –  Avioni NATO-a bombardovali su položaje bosanskih Srba oko Goražda, koje je UN proglasila “bezbednosnom zonom”. To je bila prva vojna akcija snaga NATO od osnivanja te vojne alijanse. Ovom akcijom NATO je pritekao u pomoć muslimanskim snagama.

1995. godine –  Izrael i Jordan su razmenili ambasadore na osnovu mirovnog sporazuma dveju zemalja iz oktobra 1994. godine.

1997. godine –  U Njujorku je u “Korporaciji Karnegi” i pod pokroviteljstvom “Projekta za etničke odnose”, bez saglasnosti o bilo kojem spornom pitanju, održan trodnevni srpsko-albanski okrugli sto o Kosovu, na kojem su učestvovali predstavnici srpske opozicije i kosovskih Albanaca.

1999. godine -  Kod karaule “Košare” pokušan prvi od mnogobrojnih upada OVK terorista kopnenim putem uz pomoć američke vojske. U napadu aviona NATO pakta kasetnim bombama na selo Mirovac između Podujeva i Kuršumlije ubijeno je najmanje troje civila, uključujući jednogodišnju devojčicu, i njenog otac, u čijem je naručju poginula.

2001. godine –  Organizacija UN za ishranu i poljoprivredu saopštila je da glad ugrožava oko 30 miliona ljudi u Africi.

2004. godine –  Umro je Sakip Sabanci, turski biznismen i filantrop. “Sabanci Holding” koji je predvodio, jedan je od dva najveća turska poslovna konglomerata, koji se bavi bankarstvom, automobilima, hranom, tekstilom, građevinom i hemikalijama.

2010. godine –  U udesu poljskog aviona kod Smolenska u Rusiji poginulo je 96 osoba, među kojima su bili predsednik Poljske Leh Kačinjski i njegova supruga Marija, brojni poslanici, vrh Generalštaba i ugledne ličnosti javnog i političkog života Poljske, koji su sa predsednikom pošli na komemoraciju u Katinsku šumu.

2013. godine –  Umro je britanski naučnik Robert Edvard, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu za vantelesnu oplodnju, postupka koji je milionima neplodnih parova omogućio da imaju decu.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!