Vest: Na današnji dan - 01. Novembar -

1500. godine – Rođen je italijanski vajar i zlatar Benvenuto Čelini, najpoznatiji majstor svoga vremena za sitne zlatarske predmete za kraljevske i plemićke kuće. Radio je i skulpture i reljefe velikog formata “Persej”, “Kozimo Mediči”, “Nimfe iz Fontenbloa”, a njegova autobiografija “Moj život”, 1562. godine, značajan je dokument za kulturnu istoriju renesanse.

1509. godine – Javnosti su prvi put predstavljene slike na plafonu Sikstinske kapele koje je naslikao Mikelanđelo.

1755. godine – Zemljotres u Lisabonu, snage kako se računa devet stepeni Rihterove skale, cunami i požar koji je izazvao, razorili su dve trećine tog grada, a poginulo je oko 60.000 ljudi.

1842. godine – Rođen je srpski istoričar, filolog i državnik Stojan Novaković, autor “Srpske bibliografije” i “Istorije srpske književnosti”. Kao ministar prosvete između 1873. godine i 1883. godine sproveo je reforme u srpskom školstvu. Posle Prvog balkanskog rata, kao šef srpske delegacije zaključio je u Londonu mir s Turskom. Objavio je više od 400 naučnih radova iz raznih oblasti.

1867. godine - U Beogradu Laza Lazarević, Ljubomir Kovačević, Kosta Hristić i druge istaknute ličnosti srpske kulture osnovale družinu visokoškolske omladine Srbije "Pobratimstvo", koja se bavila naukom i književnošću, a 1881. godine pokrenula i časopis.

1883. godine - Rođen srpski političar, matematičar i filozof Sima Marković, profesor Beogradskog univerziteta i vođa takozvane desne frakcije u Komunističkoj partiji Jugoslavije. Doktorirao je matematiku 1913. godine kod Mihaila Petrovića. Likvidiran je u SSSR-u 1937. godine u staljinističkim čistkama. Dela: "Nacionalno pitanje u svetlosti marksizma", "Iz nauke i filozofije", "Teorija relativnosti".

1886. godine – U Beogradu je osnovana Kraljevska srpska akademija (kasnije Srpska akademija nauka i umetnosti). Prvi predsednik bio je Josif Pančić. Prve edicije koje je izdavala bile su “Glas” i “Spomenik”, a najkrupniji poduhvat bio je izrada “Rečnika srpskog književnog jezika” početa 1893. godine.

1892. godine - Rođen ruski velemajstor Aleksandar Aleksandrovič Aljehin, jedan od najvećih u istoriji šaha i jedini koji je umro kao svetski prvak. Pobedio je 1920. godine na prvom šahovskom prvenstvu SSSR, a šampion sveta je postao 1927. godine.

1894. godine – Umro je ruski car Aleksandar III, a na presto je stupio Nikola II Romanov.

1918. godine – Prva srpska armija pod komandom vojvode Petra Bojovića u Prvom svetskom ratu oslobodila je Beograd.

1928. godine – U Turskoj je arapsko pismo zamenjeno latinicom, kao deo reformi osnivača moderne turske države Mustafe Kemala Ataturka.

1944. godine – U Beogradu su predsednik Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije Josip Broz Tito i predsednik izbegličke vlade Kraljevine Jugoslavije Ivan Šubašić potpisali sporazum o obrazovanju jedinstvene jugoslovenske vlade sa zadatkom da pripremi izbore za Ustavotvornu skupštinu.

1945. godine – Velika Britanija je saopštila da je lider nacističke Nemačke Adolf Hitler najverovatnije izvršio samoubistvo u svom bunkeru u Berlinu.

1946. godine – Generalna skupština UN je osnovala UNICEF (Međunarodni fond UN za pomoć deci).

1952. godine – SAD su na Maršalskim ostrvima izvršile probu prve hidrogenske bombe.

1954. godine – U Alžiru je počeo ustanak protiv francuske kolonijalne vlasti, koji je završen 1962. godine sticanjem nezavisnosti.

1956. godine – Na predlog Jugoslavije, Generalna skupština UN je usvojila rezoluciju kojom je zatraženo da Velika Britanija, Francuska i Izrael odmah obustave oružane akcije, povuku se sa teritorije Egipta i omoguće ponovno otvaranje Sueckog kanala.

1995. godine – U američkom vojnoj bazi u Dejtonu počeli su mirovni pregovori o Bosni i Hercegovini. Posle tri sedmice mirovni sporazum kojim je okončan rat u toj bivšoj jugoslovenskoj republici, parafirali su predsednici Srbije i Hrvatske Slobodan Milošević i Franjo Tuđman i lider bosanskih Muslimana Alija Izetbegović.

2000. godine – SR Jugoslavija je primljena u UN kao 190. punopravni član. Jugoslovenske vlasti odbile su da, posle raspada SFRJ i formiranja nove države SRJ 1992. godine podnesu zahtev za prijem u svetsku organizaciju kao novonastala država, insistirajući na kontinuitetu sa bivšom državom.

2000. godine – Skupština Crne Gore usvojila je zakon o Centralnoj banci, a nemačka marka, koja je od 2. novembra 1999. godine bila paralelna valuta, postala je jedino sredstvo plaćanja u Crnoj Gori.

2001. godine – Turska, članica NATO pakta, prva je muslimanska zemlja koja je poslala trupe u rat protiv Avganistana.

2003. godine – Mađarska je uvela vize za građane Srbije i Crne Gore u skladu sa standardima Evropske unije. Mađarska je postala članica EU u maju 2004. godine.

2005. godine – Generalna skupština UN proglasila je 27. januar danom sećanja na šest miliona Jevreja i mnoge druge žrtve nacističkog holokausta tokom Drugog svetskog rata.

2007. godine – Umro je Amerikanac Pol Tibets pilot i komandant aviona B-29 iz kojeg je 1945. godine bačena atomska bomba na Hirošimu, od koje je poginulo između 70.000 i 100.000 ljudi.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!