Vest: Na današnji dan - 5. Mart -

Na današnji dan - 5. Mart -

Na današnji dan - 5. Mart -

1496. godine – Engleski kralj Henri VII primio je u službu italijanske pomorce Đovanija i Sebastijana Kabota da bi za englesku krunu otkrili nove zemlje. Oni su od 1497. godine do 1498. godine stigli do Severne Amerike.

 

1684. godine – Nemačka, Poljska i Venecija formirale su u Lincu Svetu ligu protiv Turske.

 

1696. godine – Rođen je slikar Đovani Batista Tijepolo, jedan od poslednjih velikana venecijanskog slikarstva. Njegovi glavni radovi, freske velikih dimenzija, rađene u maniru kasnog rokokoa, nalaze se u nadbiskupskoj palati u Udinama, u palati Labija u Veneciji, u biskupskoj rezidenciji u Vircburgu i u kraljevskoj palati u Madridu.

 

1770. godine – Britanske trupe su u Bostonu, centru otpora protiv britanske kolonijalne vlasti, ubile pet demonstranata i taj događaj, poznat kao “bostonski masakr”, ubrzao je izbijanje Američkog rata za nezavisnost.

 

1827. godine – Umro je čuveni italijanski fizičar i hemičar Alesandro Volta. Karijeru je počeo kao professor fizike, da bi 1975. godine pronašao elektrofor, galvanski element, bateriju galvanskih elemenata poznat kao Voltin stub. Napoleon Bonaparta ga je proglasio grofom 1810. godine. Po njemu su mnogi pojmovi u fizici dobili ime Volt “oznaka V”, Voltamper “oznaka VA”, Voltin luk.

 

1832. godine – U Beogradu je počela da radi prva štamparija u Srbiji, u kojoj je kao prva knjiga štampana “Sabor istine i nauke” Jovana Stejića. Štamparija je kupljena u Rusiji i dopremljena u Beograd u maju 1831. godine.

 

1856. godine – Londonsko pozorište “Kovent Garden” uništeno je u požaru.

 

1868. godine - C. H. Gould patentirao je heftalicu u Engleskoj.

 

1916. godine – Španski prekookeanski putnički brod “Princ od Asturije” potonuo je za nekoliko minuta pošto je udario u stenu kod obale Brazila. Od 588 putnika i članova posade, 455 je poginulo.

 

1924. godine – Computing – Tabulating – Recording Corp postaje IBM. Od početka nova kompanija nije bila orjentisana na prodaju proizvoda nego na istraživanje i razvoj.

 

1933. godine – Nacional-socijalistička radnička partija Adolfa Hitlera osvojila je većinu u nemačkom Rajhstagu - parlamentu.

 

1945. godine – Američke trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u Keln.

 

1953. godine – Umro je sovjetski diktator Josif Visarionovič Džugašvili Staljin. Kao generalni sekretar Komunističke partije od 1922. godine do smrti bio je neprikosnoveni vladar SSSR-a i lider komunističkog sveta. U partijskim “čistkama” od 1934. godine eliminisao je političke protivnike, a svojom politikom doprineo je zaoštravanju međunarodnih odnosa u vreme Hladnog rata i narušio ugled SSSR-a stečen značajnom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svetskom ratu. Rezolucijom Informbiroa pokušao je 1948. godine da Jugoslaviju podredi sovjetskoj kontroli.

 

1953. godine – Umro je ruski kompozitor i pijanista Sergej Sergejevič Prokofjev, jedan od najoriginalnijih muzičkih stvaralaca 20. veka, koji je u svom delu uspešno asimilirao rusko muzičko nasleđe i sopstveni moderni muzički izraz. U njegovom opusu od 138 dela izdvaja se Peta simfonija i balet “Romeo i Julija”. Komponovao je i muziku za filmove Sergeja Ejzenštajna “Aleksandar Nevski” i “Ivan Grozni”. Prokofjev važi za klasika među kompozitorima modern muzike. Njegov značaj je veliki i u oblasti filmske muzike.

 

1956. godine – Film “King Kong” prvi put prikazan Tv-u.

 

1964. godine – Umro je prvi filmski snimatelj na Balkanu, Milton Manaki, koji je 1905. godine počeo filmskom kamerom da beleži događaje. Poseban dokumentarni značaj ima reportaža o boravku poslednjeg turskog sultana Abdula Hamida II 1911. godine u Bitolju, snimci rumunskog i grčkog kralja, bugarskog cara, događaji iz vremena mladoturske revolucije, balkanskih ratova, Prvog i Drugog svetskog rata.

 

1966. godine – Sva 124 putnika i člana posade poginula su kada je britanski putnički avion udario u japansku planinu Fudži.

 

1970. godine – Stupio je na snagu ugovor o neširenju nuklearnog oružja koji je potpisalo 45 zemalja.

 

1975. godine – Kuvajt je nacionalizovao naftnu industriju, uključujući i imovinu britanskih naftnih kompanija.

 

1976. godine - Britanska funta prvi put imala vrednost manju od 2 dolara.

 

1984. godine – Umro je italijanski pevač Tito Gobi, operski bariton svetskog ugleda. Proslavio se ulogom u “Toski” Đakoma Pučinija, u kojoj mu je partner bila Marija Kalas.

 

1986. godine – Izašao prvi primerak tabloia “Today”, prvih britanskih nacionalnih novina u boji.

 

1993. godine – Minut posle poletanja sa skopskog aerodroma srušio se makedonski putnički avion “Foker 100”. Poginulo je 77 od 97 putnika i članova posade.

 

1995. godine – U Sankt Peterburgu pronađen grob ruskog cara Nikolaja II i cele carske porodice, streljane za vreme revolucije.

 

1999. godine – Odlukom Međunarodnog arbitražnog tribunala, grad Brčko dobio je status distrikta pod suverenitetom Bosne i Hercegovine što je izazvalo oštre proteste u srpskom entitetu BiH, Republici Srpskoj jer je ona time podeljena.

 

2001. godine – Predsednici SR Jugoslavije i Republike Srpske, Vojislav Koštunica i Mirko Šarović, potpisali su u Banjaluci Sporazum o uspostavljanju specijalnih i paralelnih veza SRJ i RS.

 

2003. godine – Predstavnički dom američkog Kongresa usvojio je Zakon o normalizaciji trgovinskih odnosa SAD sa Srbijom i Crnom Gorom.

 

2006. godine – Haški optuženik Milan Babić izvršio je samoubistvo u pritvoru u Ševeningenu. Babić je u januaru 2004. godine priznao krivicu za zločine nad nesrpskim stanovništvom samoproklamovane Republike Srpske Krajine od 1991. godine do 1995. godine i pravosnažno je suđen na 13 godina zatvora.

2013. godine – Umro je predsednik Venecuele Ugo Čaves, koji je na vlast došao 1998. godine, preživeo puč 2002. godine, i nakon čega još dva puta reizabran. Ostao je upamćen kao oštar kritičar američke politike.



Podeli:

Ostavite komentar