Vest: Na današnji dan - 15. Februar -

1113. godine – Papa Paskal II priznao je red Malteških vitezova osnovan u Jerusalimu, gde su pored crkve Svetog Jovana imali samostan i azil za bolesnike i putnike. Kasnije su dobili zadatak da brane Svetu zemlju. Posle gubitka hrišćanske teritorije u Svetoj zemlji, Red je delovao sa Rodosa gde je imao suverenost, a kasnije sa Malte gde je bio vazalna država pod španskom vice-kraljevinom Sicilijom.

1564. godine - Rođen italijanski fizičar, astronom i matematičar Galileo Galilej, osnivač mehanike kao nauke, posebno dinamike i kinematike. Zalažući se za heliocentrični sistem Nikole Kopernika i dokazujući da je geocentrični ptolomejski sistem zabluda, sukobio se sa Rimokatoličkom crkvom. Sud inkvizicije ga je prisilio da se odrekne teze da se Zemlja okreće oko Sunca, ali kažu da je posle presude rekao: "Ipak se okreće!". Zabrana objavljivanja njegovih dela ukinuta je tek 1757. godine. Hidrostatsku vagu je pronašao 1585. godine, a 1589. godine je formulisao zakone slobodnog pada tela pod dejstvom sile teže i kretanja po kosoj ravni. Uveo je pojmove ubrzanja i inercije. Astronomski durbin je konstruisao 1609. godine, otkrio je Orionovu maglinu, neravnine na Mesecu, četiri najsjajnija Jupiterova satelita “Io, Evropa, Ganimed i Kalisto”, Venerine faze, pege na Suncu i konstatovao da je Mlečni put ogroman skup zvezda.

1573. godine – U Zagrebu je, nakon sloma seljačke bune, pogubljen vođa ustanka Matija Gubec.

1710. godine - Rođen francuski kralj Luj Petnaesti, koji je posle smrti pradede Luja Četrnaestog preuzeo presto u petoj godini života i vladao do smrti 1774. godine. Tokom vladavine ponašao se krajnje rasipnički i od njega potiču reči: "Posle mene potop". Vodio je neuspešan rat za austrijsko nasleđe i Sedmogodišnji rat posle kojeg je Francuska morala da Velikoj Britaniji prepusti Kanadu, ukinuo je jezuitski rimokatolički red i konfiskovao im imovinu.

1763. godine – Mirovnim ugovorom u Hubertsburgu okončana su neprijateljstva Austrije i Pruske u Sedmogodišnjem ratu. Pruska je zadržala Šleziju koju je preuzela od Austrije i postala je jedna od vodećih evropskih vojnih sila.

1781. godine - Umro nemački pisac, kritičar i teoretičar umetnosti Gothold Efraim Lesing, oduševljeni pristalica prosvetiteljstva, utemeljivač savremene nemačke književnosti i estetike. Odlučujuće je doprineo oslobađanju nemačke drame od uticaja klasičnih i francuskih modela. Dela: drame "Mis Sara Sampson", komedija "Mina od Barnhelma", kritike "Hamburška dramaturgija", polemička satira "Anti-Gece".

1835. godine – U Kneževini Srbiji usvojen je Sretenjski ustav, prvi ustav u modernoj srpskoj istoriji i jedan od prvih demokratskih. Napisao ga je sekretar kneza Miloša Obrenovića Dimitrije Davidović, po uzoru na francuski i belgijski ustav. Koristeći negodovanje Turske, Austrije i Rusije, koje nisu imale razumevanja za liberalizam Davidovićevog dokumenta, knez je 17. marta ukinuo ustav a Davidović je isteran iz službe. Sretenjski ustav je prvi moderni srpski ustav. U njemu su izražene potrebe srpskog društva: nacionalna emancipacija, razbijanje feudalnih ustanova i autikratske vladavine. Ustav je rađen po uzoru na francuske ustavne povelje od 1814. godine i 1830. godine i belgijski ustav od 1831. godine. Dan kada je 1835. godine usvojen Sretenjski ustav, se obeležava kao Dan državnosti Srbije.

1857. godine – Umro je ruski kompozitor Mihail Ivanovič Glinka, tvorac ruskog nacionalnog stila romantičarske epohe. Autor je prve ruske nacionalne opere "Ivan Susanjin", koja je, prema želji cara Nikolaja Prvog, nazvana "Život za cara" a prema istoimenoj poemi Aleksandra Puškina, napisao je libreto za operu “Ruslan i Ljudmila”  koje su imale značajan uticaj na razvoj ruske opere u 19. veku.

1861. godine - Rođen engleski filozof Alfred Nort Vajthed, jedan od najznačajnijih anglosaksonskih mislilaca 20. veka. Prvo se bavio matematičkom logikom i zajedno s engleskim filozofom i matematičarom Bertrandom Raselom napisao je "Principi matematike”. Smatrao je da filozofija ima sudbonosan socijalno-istorijski značaj. Ostala dela: "Rasprava o univerzalnoj algebri", "Organizacija mišljenja", "Istraživanje principa prirodnog znanja", “Religija u bitnim svojstvima".

1898. godine - Počeo američko-španski rat, u kojem su SAD od Španije preotele Filipine, Guam, Portoriko i Kubu.

1922. godine – U Hagu je održana prva sednica stalnog Međunarodnog suda pravde koji je 1920. godine osnovala Liga naroda radi rešavanja sporova među državama. Novi Međunarodni sud osnovan je pri Ujedinjenim nacijama posle Drugog svetskog rata kada je ukinuta Liga naroda.

1928. godine – Iz Beograda prema Zagrebu poleteo je prvi avion jugoslovenske civilne avijacije “Potez 29-2”, jedina letelica prve jugoslovenske avio-kompanije “Aeroput”. Prvi putnici bili su direktor avio-kompanije i pet novinara.

1942. godine – Umro je srpski kompozitor i dirigent Stanislav Binički, autor “Marša na Drinu”, direktor Beogradske opera. Studirao je u Minhenu a 1899. godine osnovao je Beogradski vojni orkestar, a sa Stevanom Mokranjcem i Kostom Manojlovićem osnovao je “Srpsku muzičku školu” koja danas nosi naziv “Mokranjac”. Komponovao je prvu izvedenu srpsku operu “Na uranku”, na tekst Branislava Nušića a komponovao je još solo pesme, muziku za dramske komade.

1942. godine – Procenivši da nisu u stanju da odbrane grad, Britanci su u Drugom svetskom ratu predali Singapur japanskim snagama. To se smatra najvećim vojnim porazom Velike Britanije u njenoj vojnoj istoriji. Veliko pomorsko uporište palo je zbog krupne strateške greške: britanska komanda je, računajući jedino na napad s mora, ostavila nezaštićeno zaleđe prema Malaji.

1944. godine - Srednjovekovni manastir Monte Kasino u Italiji, koji je bio pretvoren u uporište nemačkih snaga, u Drugom svetskom ratu bombardovala je saveznička avijacija.

1944. godine – Američke trupe su u Drugom svetskom ratu zauzele Solomonska ostrva u Pacifiku. Britanski avioni izbacili su oko 1.000 bombi na Berlin.

1965. godine – Umro je popularni američki džez pevač i pijanist Nat King Kol. Cole je bio prvi afro-američki umetnik koji je imao vlastitu radio emisiju. Bio je takođe prvi koji je dobio i vlastiti tv show kasnih 1950-ih na nacionalnoj mreži.

1971. godine – Velika Britanija je prešla na decimalni novčani sistem, umesto dotadašnjih funti, šilinga i penija.

1988. godine – Predsednik Austrije Kurt Valdhajm, optužen da je, kao pripadnik SS jedinica u Drugom svetskom ratu, odgovoran za ratne zločine počinjene u Bosni i Grčkoj, odbio je da podnese ostavku.

1989. godine – Deset godina nakon što je Moskva poslala svoje trupe da podrže prokomunističku vladu u Kabulu, poslednji sovetski vojnici napustili su Avganistan. U desetogodišnjem neobjavljenom ratu poginulo je 15.000 sovjetskih vojnika i najmanje 100.000 Avganistanaca.

1990. godine – Velika Britanija i Argentina obnovile su diplomatske odnose, prekinute 1982. godine u vreme rata za Foklandska ostrva.

1992. godine - Svetom liturgijom Jovana Zlatoustog, koju je služio Njegova svetost patrijarh srpski Pavle, u Beogradu na praznik Sretenja Gospodnjeg svečano obeležen kraj dugogodišnjeg raskola u Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Činu izmirenja Crkve u zemlji i njenog dela u SAD, Kanadi, Australiji i zapadnoj Evropi prisustvovali su najviši crkveni velikodostojnici iz otadžbine i inostranstva.

1993. godine – Slovački parlament izabrao je ekonomistu Mihala Kovača za prvog predsednika novoformirane države Slovačke, nakon raspada Čehoslovačke.

1996. godine – Bosanska vlada je saopštila da je u ratu 1992-95. godine nestalo oko 30.000 ljudi, od kojih više od 22.000 civila i oko 2.500 pripadnika oružanih snaga.

1997. godine – Srpska opoziciona koalicija “Zajedno” održala je poslednji, 88. dan protesta pošto je 11. februara ispunjen njen osnovni zahtev priznavanje rezultata lokalnih izbora u Srbiji iz novembra 1996. godine.

1999. godine – U Keniji je uhapšen lider kurdskih pobunjenika Abdulah Odžalan i isporučen Turskoj, gde je osuđen na smrt zbog izdaje i prebačen u ostrvski zatvor Imrali.

2002. godine – Predsednik SAD Džordž Buš objavio je da njegova zemlja ima alternativni plan za smanjenje emisije gasova, koje je regulisano Protokolom o globalnom zagrevanju u Kjotou 1997. godine. Iako emituju četvrtinu količine gasova koji stvaraja efekat “staklene bašte”, SAD su odbacile Protokol iz Kjotoa zbog štete po nacionalnu industriju.

2003. godine – U talasu demonstracija, najvećim od vijetnamskog rata, više od šest miliona ljudi, u više od 600 gradova u svetu, protestovalo je protiv rata u Iraku.

2003. godine – Akademik Aleksandar Tišma, pripovedač, romansier, eseist, pesnik i prevodilac umro je u 79. godini u Novom Sadu. U njegovim delima najviše su zastupljene lirske pesme, zatim romani i novele. Bio je urednik Letopisa Matice srpske u periodu od 1969. godine do 1973. godine. Poznati romani su “Upotreba čoveka” i “Begunci”, a knjige pripovedaka “Vere i zavere”, “Krivice”, “Mrtvi ugao”. Tišma je nosilac više nagrada za prozu, poeziju i prevodilaštvo.

2003. godine – Vatikan je otvorio zapečaćenu arhivu o vezama te države sa Nemačkom između 1922. godine i 1939. godine, kada je Euđenio Pačeli kasnije papa Pije XII, bio državni sekretar Vatikana. Otvaranje arhiva usledilo je kao odgovor kritičarima pape da nije dovoljno učinio da zaustavi ubijanje miliona Jevreja od strane nacističke Nemačke tokom holokausta.

2011. godine – U libijskom gradu Al Baidi izbili su antivladini protesti inspirisani događajima u Egiptu i Tunisu, koji su se potom proširili na celu zemlju i doveli do svrgavanja Moamera el Gadafija koji je tom zemljom vladao u poslednje 42 godine. Gadafi je uhvaćen i ubijen pod nerazjašnjenim okolnostima 20. oktobra 2011. godine u svom rodnom gradu Sirtu i sahranjen u pustinji na tajnoj lokaciji.

2013. godine – Iznad centralne Rusije eksplodirao je meteorit pri čemu je povređeno 1.200 osoba, oštećeni krovovi, prozori i zidovi pojedinih zgrada. Najveći udar osetio se u gradu Čeljabinsku, oko 200 kilometara južno od Jekaterinburga.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!