Vest: Na današnji dan - 24. Novembar -

1331. godine - Umro srpski kralj Stefan Dečanski Nemanjić, sin kralja Milutina, pod čijom je vladavinom Srbija osigurala nadmoć na Balkanskom poluostrvu. Posle očeve smrti u borbi za presto nadvladao je brata Konstantina i rođaka Vladislava, sina kralja Dragutina, i krunisan je 1322. godine u manastiru Žiča. Prethodno je, posle pokušaja da zbaci oca, delimično oslepljen i proteran u Carigrad. Pobedio je 1329. godine vojsku bosanskih feudalaca, a kad su Bugarska i Romeja sklopile vojni savez protiv Srbije, ne čekajući napad potukao je Bugare kod Velbužda 1330. godine i osigurao prevlast nad Makedonijom, što je učvrstilo Srbiju kao najmoćniju silu na Balkanu. Kao uspomenu na tu bitku podigao je u Metohiji manastir Dečani, po kojem je nazvan Dečanski.

1572. godine – Umro je škotski protestantski reformator Džon Noks, sledbenik Kalvina, osnivač Škotske prezbiterijanske crkve i autor “Istorije Reformacije u Škotskoj”.

1632. godine – Rođen je holandski filozof jevrejskog porekla Baruh de Spinoza, jedan od najznačajnijih i najdoslednijih predstavnika racionalističke i monističke filozofije. Njegova misao, izneta u kapitalnom delu “Etika”, izvršila je veoma značajan uticaj na evropsku filozofiju. Kritički odnos prema Bibliji i Talmudu izazvali su gnev u teološkim krugovima, a jevrejska zajednica ga je anatemisala i isključila iz svojih redova.

1642. godine – Holandski moreplovac Abel Janson Tasman otkrio je južno od Australije ostrvo i nazvao ga Van Dimenova Zemlja, koje je kasnije njemu u čast nazvano Tasmanija.

1729. godine – Rođen je ruski general Aleksandar Vasiljevič Suvorov, jedan od najvećih vojskovođa 18. veka. Uspešno se borio protiv Turaka, pod njegovom komandom austrijsko-ruske trupe potisnule su Francuze iz severne Italije 1799. godine, kada se proslavio i prelaskom preko Alpa na povratku u Rusiju. Ugušio je ustanak Pugačova u Rusiji 1774. godine i ustanak u Poljskoj 1794. godine. U SSSR-u je 1942. godine uveden orden Suvorov za visoke vojničke zasluge.

1848. godine – Umro je britanski državnik lord Melburn, premijer i poverenik kraljice Viktorije po kojem je australijski grad Melburn dobio naziv.

1859. godine – Objavljena je knjiga engleskog prirodnjaka Čarlsa Darvina “Poreklo vrsta”. Njegova revolucionarna teorija evolucije izazvala je velike kontroverze u naučnim krugovima, a crkveni su izrazili bojazan da će knjiga podriti religijska verovanja o postanku sveta.

1861. godine - Rođen nemački lekar August Karl Gustav Bir, pionir moderne hirurgije, koji je primenjivao nove metode operacija na krvnim sudovima i usavršio tehniku amputacije udova. Njegovo otkriće ubrizgavanja sintetičkih anestetičkih sredstava je donelo olakšanje bolesnicima pri operaciji kičmene moždine. Tu "lumbalnu anesteziju" prvo je ispitao na sebi.

1864. godine – Rođen je francuski slikar i grafičar Anri Tuluz Lotrek, majstor litografije, slikar boemskog Monmartra, atmosfere i likova noćnog života Pariza s kraja 19. veka.

1883. godine – Rođen je srpski pisac Jovan Jovanović Zmaj, jedna od najmarkantnijih ličnosti srpskog društva u drugoj polovini 19. veka. Borac za nacionalno i političko oslobođenje, član Srpske kraljevske akademije i dramaturg Narodnog pozorišta u Beogradu, urednik nekoliko časopisa, napoznatiji je kao dečiji pesnik i autor elegičnih ličnih ispovesti: “Đulići”, “Đulići uveoci”. Dosta je prevodio sa mađarskog, nemačkog, engleskog i ruskog. Ostaće upamćen i po dečijim novinama “Neven”, čiji je bio urednik.

1916. godine – Umro je britanski konstruktor oružja američkog porekla Hajrem Stivens Maksim, izumitelj mitraljeza 1884. godine koji je po njemu nazvan “maksim”.

1929. godine – Umro je francuski državnik Žorž Benžamin Klemanso, premijer u dva mandata, kada se povukao iz političkog života. Zbog žustrine kojom je delovao u parlamentu kao opozicija dobio je nadimak “Tigar”. U vreme Drajfusove afere objavio je 1898. godine u svom listu “L’ Oror” znamenito Zolino pismo predsedniku Republike “Optužujem”. Jedan je od tvoraca Antante i predsedavajući mirovne konferencije u Versaju 1919. godine.

1941. godine – Počela je nemačka ofanziva na grad Užice u Drugom svetskom ratu. Odstupnicu glavnog dela partizanskih snaga činio je Radnički bataljon. Nemci su zauzeli grad krajem novembra, a tokom borbi na Kadinjači, 14 kilometara zapadno od Užica, poginulo je 180 branilaca grada.

1957. godine – U Meksiko Sitiju umro je čuveni meksički slikar i komunistički aktivista Dijego Rivera. Proslavio se monumentalnim muralima u javnim ustanovama u Meksiku,124 freske u palati Ministarstva prosvete i u SAD.

1963. godine – Dva dana posle atentata u Dalasu na predsednika SAD Džona Kenedija, Džek Rubi je u policijskoj stanici ubio iz revolvera Lija Harvija Osvalda, koji je bio osumnjičen za atentat.

1974. godine - Predsjednik SAD Džerald Ford i sovjetski vođa Leonid Brežnjev u Vladivostoku postigli privremeni sporazum o ograničenju ofanzivnog strateškog nuklearnog oružja.

1980. godine- Probijena je leva cev tunela "Vračar", novog železničkog čvora u Beogradu. Tunel dug 3.504 metara je građen četiri godine i dva dana.

1989. godine – Pod pritiskom masovnih demonstracija u Pragu, kompletno rukovodstvo Komunističke partije Čehoslovačke podnelo je ostavke, uključujući i generalnog sekretara Miloša Jakeša. Na mesto generalnog sekretara partije došao je Karol Urbanek.

1992. godine – Na jugu Kine srušio se putnički avion “Boing 737”. U najtežoj nesreći u istoriji kineskog vazduhoplovstva, poginula je 141 osoba – svi putnici i članovi posade.

1998. godine – Predsednik SR Jugoslavije Slobodan Milošević smenio je načelnika Generalštaba Vojske Jugoslavije general-pukovnika Momčila Perišića.

2000. godine – Jugoslovenski predsednik Vojislav Koštunica doputovao je u Zagreb na Samit na vrhu država jugoistočne Evrope i EU. To je prva poseta srpskog zvaničnika Hrvatskoj od raspada bivše Jugoslavije.

2005. godine – Umro je Pat Morita, japansko-američki glumac, poznat po svojoj ulozi u filmu “Karate kid”.

2006. godine – Umrla je američka glumica, pozorišna i filmska scenaristkinja Beti Komden legenda Brodveja koja je napisala brojne hit pozorišne i filmske mjuzikle.

2011. godine – Umro je poznati fotograf Ivo Eterović, dobitnik oko 200 priznanja, među kojima je i posebno priznanje za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi Srbije. Bio je i lični fotograf Josipa Broza Tita.

2013. godine - U selu Šajkaš počela gradnja deonice gasovoda Južni tok u Srbiji, duga 421 kilometar i vredna 1,9 milijardi evra.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!