Vest: Na današnji dan - 23. April -

Na današnji dan - 23. April -

Na današnji dan - 23. April -

1564. godine –  Rođen je engleski dramski pisac Vilijam Šekspir. Njegove drame, od kojih je veliki broj ekranizovan, i danas su na repertoarima svetskih pozorišta. Najpoznatija dela: “Hamlet”, “Romeo i Julija”, “Otelo”, “Makbet”. Umro je istog datuma 1616. godine.


1728. godine –  U katastrofalnom požaru uništen je veliki deo Kopenhagena.


1775. godine –  Rođen je engleski slikar Džozef Malard Vilijam Tarner. Njegovo slikarstvo imalo je značajan uticaj na francuske impresioniste.


1815. godine –  U Takovu, pod vođstvom Miloša Obrenovića podignut Drugi srpski ustanak protiv osmanske vlasti, iz kojeg je nastala moderna srpska država. Turci su ponovo zaposeli Srbiju posle sloma Prvog srpskog ustanka 1813. i Hadži-Ruvimove bune 1814. Srbi su se tada nalazili u katastrofalnom položaju – stepen samovolje koju su sprovodili Turci (muslimani nezavisno od etničkog porekla) bio je neizdrživ. Za vođu je izabran Miloš Obrenović, vojvoda iz Karađorđeve bune (Prvog srpskog ustanka). Oružana faza ustanaka trajala je nekoliko meseci. Porta je požurila da silom uguši ustanak, ali je pretrpela poraze kod Obrenovca, Dublja i Ljubića. Miloš je i vojnički i diplomatskim akcijama uspeo da nadvlada aspiracije Osmanskog carstva. Tome je doprinela i Rusija, koja je posle sloma Napoleona bila u mogućnosti da izvrši pritisak na Portu. Turci su pristali na primirje i obećali Srbiji samoupravu, u kojoj je Miloš postupno izborio položaj autonomnog naslednog knjaza. Iz autonomije izborene Drugim srpskim ustankom postepeno se razvijala moderna srpska država.


1850. godine –  Umro je pesnik Vilijam Vordsvort uz Kolridža najznačajniji predstavnik romantizma u engleskoj književnosti. Njegova zbirka pesama “Lirske balade” (1798) označila je početak romantizma u engleskoj književnosti.


1858. godine –  Rođen je nemački fizičar Maks Plank, tvorac kvantne teorije, za koju je 1918. godine dobio Nobelovu nagradu.


1867. godine –  Rođen je srpski političar, publicista i književnik Jaša Prodanović, jedan od osnivača Jugoslovenske republikanske demokratske stranke. Bio je potpresednik vlade FNRJ od 1946. do 1948. godine. Uređivao je časopise “Narodna misao” i “Odjek”, priredio je dve antologije narodnih pesama i pripovedaka i celokupna dela Jovana Jovanovića Zmaja, Jove Ilića, Svetislava Vulovića i Laze Lazarevića.


1880. godine –  Rođen je ruski baletski igrač, koreograg i pedagog Mihail Mihajlovič Fokin, reformator klasičnog baleta.


1891. godine –  Rođen je ruski kompozitor i pijanista Sergej Prokofjev, jedan od najoriginalnijih muzičkih stvaralaca 20. veka.


1897. godine –  Rođen je kanadski političar i državnik Lester Bouls Pirson, šef diplomatije od 1948. do 1957. godine i premijer Kanade od 1963. do 1968. godine. Zalaganje za mirno rešenje Suecke krize donelo mu je 1957. godine Nobelovu nagradu za mir.


1899. godine –  Rođen je istoričar Mihailo Dinić, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Objavio je veliki broj radova iz srednjovekovne istorije Srbije, Bosne, Dubrovnika, Hrvatske. Izučavao je i rudarstvo Srednjeg veka.


1913. godine –  Turci su u Prvom balkanskom ratu predali Skadar Crnogorcima. Odlukom velikih sila 14. maja Crnogorci su se morali povući, a Skadar je pripao Albaniji.


1928. godine –  Rođena je Širli Templ koja je kao dete postala holivudska filmska zvezda. Kasnije je bila američki ambasador u Gani i Čehoslovačkoj.


1938. godine –  Sudetski Nemci zatražili su, uz podršku Hitlera, punu autonomiju u okviru Čehoslovačke. Minhenskim sporazumom u septembru iste godine Hitler je Sudete pripojio Nemačkoj, a 1939. godine okupirao je Čehoslovačku.


1941. godine –  Grčka vojska je kapitulirala pred trupama nacističke Nemačke, a kralj i vlada su pobegli.


1945. godine –  Sovjetska armija oslobodila je u Drugom svetskom ratu nacističke logore Saksenhauzen i Ravensbrik.


1975. godine –  Poslednja sajgonska vlada podnela je ostavku, a predsednik SAD Džerald Ford priznao je poraz u Vijetnamskom ratu.


1986. godine –  Umro je američki filmski reditelj austrijskog porekla Oto Preminger. Proslavio se filmovima “Laura”, “Karmen Džons” i “Egzodus”.


1990. godine –  Kineski premijer Li Peng doputovao je u Moskvu. To je bila prva poseta jednog kineskog premijera SSSR-u posle 26 godina.


1992. godine –  Umro je indijski filmski reditelj Satjadjit Raj tri nedelje pošto je dobio Oskara za životno delo. (“Otac Pančali”, “Kamen mudrosti”, “Rabindranat Tagore”).


1997. godine –  Predsednici Rusije i Kine, Boris Jeljcin i Đijang Cemin potpisali su deklaraciju kojom su se usprotivili dominaciji jedne super sile u posthladnoratovskoj eri.


1998. godine –  Umro je grčki državnik Konstandinos Karamanlis, premijer od 1955. do 1963. godine i 1974. godine, posle pada vojne hunte, i predsednik Grčke od 1990. do 1995. godine.


1998. godine –  U Srbiji, na referendumu o stranom posredovanju u rešavanju problema na Kosovu, glasalo je 73,05 odsto birača. Protiv učešća stranih predstavnika u rešavanju problema na Kosovu izjasnilo se 94,73 odsto.


1999. godine –  Tridesetog dana vazdušnih napada NATO-a na SR Jugoslaviju pogođena je zgrada državne televizije RTS. Poginulo je 16, a ranjeno 18 zaposlenih. Uništeno je i više repetitora RTS u Srbiji.


2003. godine –  U Pekingu su održani prvi direktni pregovori SAD i Severne Koreje, posle priznanja Severne Koreje da je tajno radila na unapređenju nuklearnog oružja čime je prekršila međunarodne obaveze.


2005. godine –  Umro je Eduardo Paoloci, jedan od najistaknutijih britanskih umetnika i osnivač pop-art pokreta u Velikoj Britaniji. Među njegovim značajnijim delima su živopisni mozaik na stanici Totenhem kort roud u podzemnoj železnici u Londonu i monumentalna bronzana statua Isaka Njutna ispred Britanske biblioteke.


2005. godine –  Umro je britanski glumac ser Džon Mils, nagrađen Oskarom 1971. godin za ulogu seoskog mutavca u filmu “Rajanova kći” Dejvida Lina.


2007. godine –  Umro je Boris Jeljcin, prvi predsednik Rusije i ključna figura u postkomunističkoj Rusiji. Na predsedničkom položaju bio je u dva mandata, od juna 1991. do 31. decembra 1999. godine, kada je podneo ostavku i na mesto vršioca dužnosti predsednika imenovao Vladimira Putina. Imao je ključnu ulogu u sprečavanju državnog udara u avgustu 1991. godine. Te godine potpisao je i ukaz o zabrani Komunističke partije.


2009. godine –  Umro je britanski fotograf i dobitnik dva Oskara, Džek Kardif, jedan od prvih majstora fotografije koji su snimali u tehnikoloru.

2009. godine –  Odlukom Administrativnog odbora o ukidanju dnevnica, poslanicima Skupštine Srbije je ukinuta “naknada za ishranu”, koja je isplaćivana 16 godina, od juna 1993. godine.



Podeli:

Povezane vesti

Ostavite komentar