Vest: Na današnji dan - 21. Mart -

Na današnji dan - 21. Mart -

Na današnji dan - 21. Mart -

1556. godine – Kanterberijski nadbiskup Tomas Krenmer, spaljen je na lomači kao. jeretik u vreme rimokatoličke reakcije kraljice Meri I. Kao glavni zastupnik verske reformacije u Engleskoj uveo je liturgiju i sastavio “Opšti molitvenik” na maternjem, engleskom jeziku

 

1685. godine – Rođen njemački kompozitor Johan Sebastijan Bah, jedan od najznačajnijih u istoriji muzike. Za života je više cenjen kao orguljaš nego kao kompozitor i tek je Feliks Mendelson otkrio njegovu vrednost 1829. godine  kad je izveo "Muke po Mateji". Bahov veliki opus - delom izgubljen, jer je posle smrti 1750. godine pao u zaborav - osnova je razvijanja muzičkih pravaca novog doba. Komponovao je više od 300 kantata, fuga, oratorijuma, preludijuma, fantazija, tokata, orkestarskih svita, dela za orgulje, klavir, čembalo, violinu, violončelo, klavikord, flautu. Njegovo stvaralaštvo je sinteza dotadašnjih dostignuća u vokalnoj i instrumentalnoj muzici. Ogromnom snagom i sugestivnošću evocirao je grandiozne dramske scene i intimne lirske doživljaje. Dela: duhovne kompozicije "Imao sam mnogo jada", "Hristos je ležao u samrtnim mukama", "Snažna tvrđava je naš Bog", "Božićni oratorijum", "Magnifikat", "Muke po Jovanu", "Muke po Mateji", svetovne kompozicije "Kantata o kafi", "Seljačka kantata", "Francuske svite", "Engleske svite", "Italijanski koncert", "Goldberg varijacije", "Hromatska fantazija i fuga", šest "Brandeburških koncerata", "Umetnost fuge", "Trostruki koncert" za flautu, violinu i klavir.Nemačka muzička tradicija se zasniva na njegovim delima.

 

1804. godine – Stupio je na snagu Napoleonov kodeks, francuski krivični i građanski zakon, kojim je car Napoleon I, tada “doživotni konzul”, reformisao pravosuđe.

 

1806. godine - Rođen meksički državnik Benito Pablo Huares, poreklom iz seljačke indijanske porodice. Kao predsednik tokom dva mandata doneo je zakon o odvajanju crkve od države i proveo niz mera značajnih za socijalni i ekonomski razvitak zemlje. Od 1858. godine je u trogodišnjem građanskom ratu predvodio borbu protiv reakcionarnih krugova koji su oborili zakonitu vladu. Tokom francuske intervencije od 1861. godine do 1867. godine predvodio je borbu za nezavisnost zemlje, okončanu porazom intervencionista i streljanjem njihovog eksponenta cara Maksimilijana Habsburškog.

 

1829. godine – U zemljotresu u Španiji je poginulo 6.000 ljudi.

 

1831. godine - Austrijska vojska ušla u Italiju da bi pomogla reakcionarne režime italijanskih državica u gušenju narodnih ustanaka.

 

1839. godine – Rođen je kompozitor Modest Petrovič Musorgski, član kompozitorske grupe “Velika petorica”, predstavnik ruske nacionalne muzičke škole. Najpoznatija dela: opera “Boris Godunov”, "Hovanščina", "Soročinski sajam", klavirska kompozicija “Slike sa izložbe” i orkestarska kompozicija "Noć na golom brdu". Velike zasluge za sređivanje i priznanje  dela Musorskog posle smrti idu kompozitoru Rimski-Korsakov, sa kojim je ujedno bio i veliki prijatelj.

 

1871. godine – Kancelar Oto fon Bizmark otvorio je prvu sednicu Rajhstaga -  parlament novostvorenog Nemačkog carstva.

 

1884. godine – U Francuskoj su legalizovani sindikati.

 

1913. godine – Rođen je jugoslovenski književnik Ivan Goran Kovačić, autor poeme “Jama” 1943. godine, potresnog dela o zločinima u Drugom svetskom ratu u kojima je i sam stradao. Poema “Jama” inspirisala je mnoge slikare, a muziku inspirisanu tim delom komponovao je Nikola Hercigonja. Ostala dela: “Poezija”, “Dani gneva”.

 

1917. godine - Boljševici uhapsili ruskog cara Nikolaja Drugog, šest dana nakon što su ga prinudili na abdikaciju. Car, svi članovi njegove porodice i posluga su, na osnovu naredbe vođe Oktobarske revolucije Vladimira Lenjina, likvidirani i potom iskasapljeni u Jekaterinburgu u julu 1918. godine.

1918. godine - Poslednjom nemačkom ofanzivom u Prvom svetskom ratu počela druga bitka na Somi.

 

1919. godine – Pod vođstvom komuniste Bele Kuna oborena je vlada u Mađarskoj i proglašena Sovjetska Mađarska Republika. Sovjetska vlada podnela je ostavku 1. avgusta, a vlast su preuzeli desni socijaldemokrati.

 

1935. godine - Umro srpski geolog Vladimir K. Petković, član Srpske kraljevske akademije, osnivač Državnog geološkog instituta Jugoslavije, profesor i rektor Beogradskog univerziteta, najbolji poznavalac kredne formacije kod nas i tektonike istočne Srbije. Bio je i upravnik Geološkog zavoda Beogradskog univerziteta i urednik "Geoloških anala Balkanskog poluostrva". Napisao je oko 70 radova, pretežno o stratigrafiji i tektonici Srbije. Dela: "Geologija istočne Srbije", "O tektonskom sklopu istočne Srbije", "Tercijer u Skopskoj ravnici", "Tupižnica i njeno podnožje", "O baremskom katu na Grebenu", "Aptski kat u istočnoj Srbiji".

 

1945. godine – Britanski avioni su u Drugom svetskom ratu bombardovali sedište Gestapoa u Kopenhagenu, u kojem je poginulo više od 70 nemačkih nacista. Greškom su pogodili i francusku školu, gde je poginulo 86 dece i deset kaluerica.

 

1952. godine – Kvame Nkrumah je postao premijer Zlatne Obale, kasnije Gana, kao prvi Afrikanac južno od Sahare na položaju predsednika vlade.

 

1960. godine – U južnoafričkom gradu Šarpvilu ubijeno je 79 ljudi, a ranjeno više od 180 kada je policija otvorila vatru na mirne demonstaracije crnaca protiv rasističkog režima.

 

1960. godine – Rođen je brazilski automobilski as Airton Sena, trostruki prvak sveta u “Formuli 1” 1988, 1990. i 1991. godine. Ostao je poznat kao omiljeni vozač formule 1 i po nadimku “Kišni čovek”. U Brazilu je imao status nacionalnog heroja i njegova pogibija u maju 1994. godine na stazi u Imoli, tokom trke za “Gran Pri San Marina”, doživljena je kao nacionalna tragedija. Godine 2009. izabran je za najboljeg vozača svih vremena, ostavivši iza sebe Šumahera, Fanđa, Prosta.

 

1963. godne – Transferom 27 poslednjih zatočenika zatvoren je Alkatraz, po maksimalnoj bezbednosti čuven zatvor u zalivu San Franciska u kojem je nekada bio zatvoren gangster Al Kapone.

 

1973. godine - Na vanrednom zasedanju Savjeta bezbednosti UN, SAD su stavile veto na rezoluciju kojom je zahtevano da Vašington vrati Panami suverenitet nad zonom Panamskog kanala.

 

1975. godine – Privremeno vojno veće Etiopije na čelu s vođom pučista potpukovnikom Mengistom Haile Mariamom ukinulo je 3.000 godina staru etiopsku carevinu.

 

1985. godine - Umro engleski pozorišni i filmski glumac Majkl Redgrejv, jedna od najvećih figura britanskog glumišta 20. veka. Filmovi: "Gospođa koja nestaje", "Brauningova verzija", "Važno je zvati se Ernest", "Usamljenost trkača na duge staze", "Juriš lake konjice".

 

1990. godine- Namibija ,bivša Jugozapadna Afrika, posle 75 godina stekla nezavisnost od Južne Afrike.

 

1991. godine – Na sednici Predsedništva SFR Jugoslavije postignut je dogovor da predsednici republika započnu pregovore o budućnosti savezne države. Prvi od ukupno šest takvih susreta održan je 28. marta u Splitu.

 

1991. godine – Zbog lošeg vremena i teškog dima od zapaljenih kuvajtskih izvora nafte, u Kuvajtu se srušio saudijski transportni avion. Poginuli su svi putnici u avionu 92 senegalska vojnika i šest Saudijaca, članova posade.

 

1997. godine – Predsednici Rusije i SAD Boris Jeljcin i Bil Klinton saglasili su se na samitu u Helsinkiju da smanje nuklearne arsenale svojih zemalja.

 

1998. godine – Kosovski Albanci održali su druge paralelne, nelegitimne parlamentarne i predsedničke izbore. Za predsednika nepriznate Republike Kosovo izabran je Ibrahim Rugova, najistaknutiji lider kosovskih Albanaca u borbi za nezavisnost Kosova od Srbije.

 

1998. godine – Umrla je ruska balerina Galina Sergejevna Ulanova, gotovo dve decenije vodeća u “Boljšom teatru” posle Drugog svetskog rata. Briljantno je tumačila vodeće role u baletima "Labudovo jezero", "Uspavana ljepotica", "Krcko Oraščić", "Žizela", "Pepeljuga", "Romeo i Juluja". Po okončanju igračke karijere postala je baletski pedagog u koreografskoj školi "Boljšoj teatra".

 

2002. godine – Papa Jovan Pavle II je prvi put javno saopštio da postoji veliki broj slučajeva seksualnog zlostavljanja maloletnika od strane katoličkih sveštenika, koje je optužio za gaženje zaveta i pridruživanje đavolu.

 

2003. godine – Južnoafrička Komisija za istinu i pomirenje označila je kraj svog rada. Komisija je osnovana 1995. godine da bi istražila kršenje ljudskih prava tokom aparthejda, u vreme vladavine bele manjine. Predsednik te Komisije, nadbiskup Dezmond Tutu je primorao vladu da isplati 270 miliona dolara obeštećenja za 20.000 žrtava zločina u tom periodu.

 

2003. godine – Američke snage raketirale su palate iračkog predsednika Sadama Huseina i ključne državne institucije u Bagdadu. Poginulo je osam britanskih i četiri američka vojnika kada se helikopter srušio na iračkoj granici, kao prve žrtve iračkog rata na strani napadača.

 

2005. godine – U Parizu je umro komentator, novinar, jedan od osnivača beogradskog nedeljnika “Vreme” Stojan Cerović.

 

2006. godine – U Parizu je umro Bernar Lakost koji je više od 40 godina bio na čelu carstva Lakost, svetski poznatog po majicama sa znakom krokodila.

 

2008. godine - Tužilaštvo za ratne zločine u Beogradu formiralo predmet o trgovini organima Srba sa Kosova i Metohije nestalih tokom bombardovanja Srbije i nakon tih događaja.

2008. godine - Evropska plivačka federacija LEN suspendovala najboljeg srpskog plivača i osvajača zlatne medalje u Ajndhovenu Milorada Čavića zbog nošenja majice sa natpisom "Kosovo je Srbija".

 

2009. godine – Na ulice Napulja izašlo je desetine hiljada ljudi kako bi odali poštu žrtvama mafije i zatražili da jug Italije više ne bude uporište organizanog kriminala.

 

2010. godine – U 91. godini umro je direktor operskog festivala u Bajrojtu Volfgang Vagner, unuk slavnog nemačkog kompozitora Riharda Vagnera. Čitav život posvetio je nasleđu svog dede, a čuveni festival vodio od 1951. godine do 2008. godine.

 

2014. godine – U Briselu su lideri EU potpisali politički deo sporazuma o pridruživanju sa Ukrajinom.



 



Podeli:

Ostavite komentar