Na današnji dan - 21. Mart -
1556.
godine – Kanterberijski
nadbiskup Tomas Krenmer, spaljen je na lomači kao. jeretik u vreme
rimokatoličke reakcije kraljice Meri I. Kao glavni zastupnik verske
reformacije u Engleskoj uveo je liturgiju i sastavio “Opšti molitvenik” na
maternjem, engleskom jeziku
1685.
godine – Rođen
njemački kompozitor Johan Sebastijan Bah, jedan od najznačajnijih u istoriji
muzike. Za života je više cenjen kao orguljaš nego kao kompozitor i tek je
Feliks Mendelson otkrio njegovu vrednost 1829. godine kad je izveo "Muke po Mateji".
Bahov veliki opus - delom izgubljen, jer je posle smrti 1750. godine pao u
zaborav - osnova je razvijanja muzičkih pravaca novog doba. Komponovao je više
od 300 kantata, fuga, oratorijuma, preludijuma, fantazija, tokata, orkestarskih
svita, dela za orgulje, klavir, čembalo, violinu, violončelo, klavikord,
flautu. Njegovo stvaralaštvo je sinteza dotadašnjih dostignuća u vokalnoj i
instrumentalnoj muzici. Ogromnom snagom i sugestivnošću evocirao je grandiozne
dramske scene i intimne lirske doživljaje. Dela: duhovne kompozicije "Imao
sam mnogo jada", "Hristos je ležao u samrtnim mukama",
"Snažna tvrđava je naš Bog", "Božićni oratorijum",
"Magnifikat", "Muke po Jovanu", "Muke po Mateji",
svetovne kompozicije "Kantata o kafi", "Seljačka kantata",
"Francuske svite", "Engleske svite", "Italijanski
koncert", "Goldberg varijacije", "Hromatska fantazija i
fuga", šest "Brandeburških koncerata", "Umetnost
fuge", "Trostruki koncert" za flautu, violinu i klavir.Nemačka muzička tradicija se zasniva na njegovim delima.
1804.
godine – Stupio je na snagu
Napoleonov kodeks, francuski krivični i građanski zakon, kojim je car Napoleon I, tada “doživotni konzul”, reformisao pravosuđe.
1806. godine - Rođen meksički državnik
Benito Pablo Huares, poreklom iz seljačke indijanske porodice. Kao predsednik
tokom dva mandata doneo je zakon o odvajanju crkve od države i proveo niz mera
značajnih za socijalni i ekonomski razvitak zemlje. Od 1858. godine je u
trogodišnjem građanskom ratu predvodio borbu protiv reakcionarnih krugova koji
su oborili zakonitu vladu. Tokom francuske intervencije od 1861. godine do
1867. godine predvodio je borbu za nezavisnost zemlje, okončanu porazom
intervencionista i streljanjem njihovog eksponenta cara Maksimilijana
Habsburškog.
1829.
godine – U zemljotresu u Španiji je poginulo 6.000 ljudi.
1831. godine - Austrijska vojska ušla u
Italiju da bi pomogla reakcionarne režime italijanskih državica u gušenju
narodnih ustanaka.
1839.
godine – Rođen je kompozitor Modest
Petrovič Musorgski, član kompozitorske grupe “Velika petorica”, predstavnik
ruske nacionalne muzičke škole. Najpoznatija dela: opera “Boris Godunov”, "Hovanščina", "Soročinski sajam", klavirska kompozicija “Slike sa izložbe” i orkestarska kompozicija "Noć na golom brdu". Velike zasluge za
sređivanje i priznanje dela Musorskog posle
smrti idu kompozitoru Rimski-Korsakov, sa kojim je ujedno bio i veliki
prijatelj.
1871.
godine – Kancelar Oto fon
Bizmark otvorio je prvu sednicu Rajhstaga - parlament novostvorenog Nemačkog carstva.
1884.
godine – U Francuskoj su legalizovani sindikati.
1913.
godine – Rođen je jugoslovenski
književnik Ivan Goran Kovačić, autor poeme “Jama” 1943. godine,
potresnog dela o zločinima u Drugom svetskom ratu u kojima je i sam stradao.
Poema “Jama” inspirisala je mnoge slikare, a muziku inspirisanu tim delom
komponovao je Nikola Hercigonja. Ostala dela: “Poezija”, “Dani
gneva”.
1917. godine - Boljševici uhapsili ruskog
cara Nikolaja Drugog, šest dana nakon što su ga prinudili na abdikaciju. Car,
svi članovi njegove porodice i posluga su, na osnovu naredbe vođe Oktobarske
revolucije Vladimira Lenjina, likvidirani i potom iskasapljeni u Jekaterinburgu
u julu 1918. godine.
1918.
godine - Poslednjom nemačkom
ofanzivom u Prvom svetskom ratu počela druga bitka na Somi.
1919.
godine – Pod vođstvom komuniste Bele
Kuna oborena je vlada u Mađarskoj i proglašena Sovjetska Mađarska Republika. Sovjetska
vlada podnela je ostavku 1. avgusta, a vlast su preuzeli desni
socijaldemokrati.
1935. godine - Umro srpski geolog Vladimir
K. Petković, član Srpske kraljevske akademije, osnivač Državnog geološkog
instituta Jugoslavije, profesor i rektor Beogradskog univerziteta, najbolji
poznavalac kredne formacije kod nas i tektonike istočne Srbije. Bio je i
upravnik Geološkog zavoda Beogradskog univerziteta i urednik "Geoloških
anala Balkanskog poluostrva". Napisao je oko 70 radova, pretežno o
stratigrafiji i tektonici Srbije. Dela: "Geologija istočne Srbije",
"O tektonskom sklopu istočne Srbije", "Tercijer u Skopskoj
ravnici", "Tupižnica i njeno podnožje", "O baremskom katu
na Grebenu", "Aptski kat u istočnoj Srbiji".
1945.
godine – Britanski avioni su u Drugom
svetskom ratu bombardovali sedište Gestapoa u Kopenhagenu, u kojem je poginulo
više od 70 nemačkih nacista. Greškom su pogodili i francusku školu, gde je
poginulo 86 dece i deset kaluerica.
1952.
godine – Kvame Nkrumah je
postao premijer Zlatne Obale, kasnije Gana, kao prvi Afrikanac južno od Sahare na
položaju predsednika vlade.
1960.
godine – U južnoafričkom gradu
Šarpvilu ubijeno je 79 ljudi, a ranjeno više od 180 kada je policija otvorila
vatru na mirne demonstaracije crnaca protiv rasističkog režima.
1960.
godine – Rođen je brazilski
automobilski as Airton Sena, trostruki prvak sveta u “Formuli 1”
1988, 1990. i 1991. godine. Ostao je poznat kao omiljeni vozač formule 1 i po
nadimku “Kišni čovek”. U Brazilu je imao status nacionalnog heroja i njegova
pogibija u maju 1994. godine na stazi u Imoli, tokom trke za “Gran Pri San
Marina”, doživljena je kao nacionalna tragedija. Godine 2009. izabran je za
najboljeg vozača svih vremena, ostavivši iza sebe Šumahera, Fanđa, Prosta.
1963.
godne – Transferom 27 poslednjih
zatočenika zatvoren je Alkatraz, po maksimalnoj bezbednosti čuven zatvor u
zalivu San Franciska u kojem je nekada bio zatvoren gangster Al Kapone.
1973. godine - Na vanrednom zasedanju
Savjeta bezbednosti UN, SAD su stavile veto na rezoluciju kojom je zahtevano da
Vašington vrati Panami suverenitet nad zonom Panamskog kanala.
1975.
godine – Privremeno vojno veće
Etiopije na čelu s vođom pučista potpukovnikom Mengistom Haile Mariamom ukinulo
je 3.000 godina staru etiopsku carevinu.
1985. godine - Umro engleski pozorišni i
filmski glumac Majkl Redgrejv, jedna od najvećih figura britanskog glumišta 20.
veka. Filmovi: "Gospođa koja nestaje", "Brauningova
verzija", "Važno je zvati se Ernest", "Usamljenost trkača
na duge staze", "Juriš lake konjice".
1990. godine- Namibija ,bivša Jugozapadna Afrika,
posle 75 godina stekla nezavisnost od Južne Afrike.
1991.
godine – Na sednici Predsedništva SFR
Jugoslavije postignut je dogovor da predsednici republika započnu pregovore o
budućnosti savezne države. Prvi od ukupno šest takvih susreta održan je 28.
marta u Splitu.
1991.
godine – Zbog lošeg vremena i teškog
dima od zapaljenih kuvajtskih izvora nafte, u Kuvajtu se srušio saudijski
transportni avion. Poginuli su svi putnici u avionu 92 senegalska vojnika i
šest Saudijaca, članova posade.
1997.
godine – Predsednici Rusije i
SAD Boris Jeljcin i Bil Klinton saglasili su
se na samitu u Helsinkiju da smanje nuklearne arsenale svojih zemalja.
1998.
godine – Kosovski Albanci održali su
druge paralelne, nelegitimne parlamentarne i predsedničke izbore. Za predsednika
nepriznate Republike Kosovo izabran je Ibrahim Rugova, najistaknutiji lider
kosovskih Albanaca u borbi za nezavisnost Kosova od Srbije.
1998.
godine – Umrla je ruska
balerina Galina Sergejevna Ulanova, gotovo dve decenije vodeća u
“Boljšom teatru” posle Drugog svetskog rata. Briljantno
je tumačila vodeće role u baletima "Labudovo jezero", "Uspavana
ljepotica", "Krcko Oraščić", "Žizela",
"Pepeljuga", "Romeo i Juluja". Po okončanju igračke
karijere postala je baletski pedagog u koreografskoj školi "Boljšoj
teatra".
2002.
godine – Papa Jovan Pavle II je
prvi put javno saopštio da postoji veliki broj slučajeva seksualnog
zlostavljanja maloletnika od strane katoličkih sveštenika, koje je optužio za
gaženje zaveta i pridruživanje đavolu.
2003.
godine – Južnoafrička Komisija za
istinu i pomirenje označila je kraj svog rada. Komisija je osnovana 1995.
godine da bi istražila kršenje ljudskih prava tokom aparthejda, u vreme
vladavine bele manjine. Predsednik te Komisije, nadbiskup Dezmond Tutu je
primorao vladu da isplati 270 miliona dolara obeštećenja za 20.000 žrtava
zločina u tom periodu.
2003.
godine – Američke snage raketirale su
palate iračkog predsednika Sadama Huseina i ključne državne
institucije u Bagdadu. Poginulo je osam britanskih i četiri američka vojnika
kada se helikopter srušio na iračkoj granici, kao prve žrtve iračkog rata na
strani napadača.
2005.
godine – U Parizu je umro komentator, novinar, jedan od osnivača
beogradskog nedeljnika “Vreme” Stojan Cerović.
2006.
godine – U Parizu je umro Bernar
Lakost koji je više od 40 godina bio na čelu carstva Lakost, svetski
poznatog po majicama sa znakom krokodila.
2008. godine - Tužilaštvo za ratne zločine
u Beogradu formiralo predmet o trgovini organima Srba sa Kosova i Metohije
nestalih tokom bombardovanja Srbije i nakon tih događaja.
2008. godine - Evropska plivačka federacija LEN
suspendovala najboljeg srpskog plivača i osvajača zlatne medalje u Ajndhovenu
Milorada Čavića zbog nošenja majice sa natpisom "Kosovo je Srbija".
2009.
godine – Na ulice Napulja izašlo
je desetine hiljada ljudi kako bi odali poštu žrtvama mafije i zatražili da
jug Italije više ne bude uporište organizanog kriminala.
2010.
godine – U 91. godini umro je
direktor operskog festivala u Bajrojtu Volfgang Vagner, unuk
slavnog nemačkog kompozitora Riharda Vagnera. Čitav život posvetio
je nasleđu svog dede, a čuveni festival vodio od 1951. godine do 2008. godine.
2014.
godine – U Briselu su lideri EU
potpisali politički deo sporazuma o pridruživanju sa Ukrajinom.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!