Vest: Na današnji dan - 20. April -

Na današnji dan - 20. April -

Na današnji dan - 20. April -

1526. godine –  U bici kod Panipata mogulski vođa Baber je sa 2.000 boraca porazio 10.000 vojnika sultana Ibrahima od Delhija, čime je otpočela dvoipovekovna vladavina Mogula nad Indijom.


1653. godine –  Vođa Engleske revolucije Oliver Kromvel raspustio je parlament, Vojno veće donelo je novi ustav, a Kromvel je imenovan doživotnim lordom-protektorom.


1657. godine –  U englesko-španskom ratu, engleska flota, pod komandom admirala Roberta Blejka, napala je i potopila svih 16 španskih ratnih brodova u luci Santa Kruz na Tenerifima, a potom je razorila grad.


1768. godine –  Umro je italijanski slikar Kanaleto, jedan od najboljih pejzažista 18. veka.


1792. godine –  Francuska je objavila rat Austriji, Pruskoj i Sardinskoj kraljevini (Pijemont).


1808. godine –  Rođen francuski državnik Šarl Luj Napoleon Treći Bonaparta, sinovac cara Napoleona Prvog, predsednik Francuske od 1848. do 1852, car do 1870. Živeo je u izgnanstvu do Februarske revolucije 1848, a krajem 1848. na vlast ga je dovela krupna buržoazija. Početkom decembra 1851. državnim udarom je prigrabio svu vlast i 1852. je obnovio monarhiju. Agresivnom spoljnom politikom nastojao je da proširi Francusku i osvaja kolonije. Organizovao je javne radove i osnovao neke socijalne ustanove, podsticao kapitalističku privredu, naročito trgovinu, industriju i bankarstvo. Tokom njegove vladavine Francuska je zaposela Nicu i Savoju, započela kolonijalno prodiranje u Indokinu, uspešno ratovala u Krimskom ratu od 1854. do 1856. protiv Rusije u savezu s Otomanskim Carstvom, Velikom Britanijom i Sardinskom Kraljevinom i 1859. protiv Austrije u Italiji, ali je fijaskom okončan pokušaj od 1862. do 1867. da pomoću "cara" Maksimilijana habsburškog uspostavi francusku dominaciju u Meksiku. Nadajući se uspehu, započeo je rat protiv Pruske, ali je zarobljen 1. oktobra 1870. u bici kod Sedana i zbačen s prestola, a Francuska je 4. oktobra 1870. ponovo postala republika. Posle zaključenja mira s Pruskom 1871. je emigrirao u Veliku Britaniju, gde je umro 1873.


1841. godine –  U filadelfijskom listu “Grahams magazin” objavljena je pripovetka Edgara Alana Poa  “Ubistva u ulici Morg” koja se smatra prvom detektivskom pričom.


1889. godine – Rođen vođa nemačkih nacista Adolf Hitler, tvorac najveće mašinerije masovnog zločina u istoriji. Uz podršku krupne buržoazije i revanšista željnih osvete za poraz Nemačke u Prvom svetskom ratu i zahvaljujući popustljivim zapadnim demokratijama, iskoristio je materijalnu bedu i nezadovoljstvo Nemaca, nametnuo im se kao vođa i poveo u katastrofu i njih i čovečanstvo. U Prvom svetskom ratu je kao dobrovoljac zarobljen, 1921. je postao šef Nacionalsocijalističke radničke partije Nemačke, u junu 1923. je pokušao puč u Minhenu, zbog čega je osuđen, ali je brzo pušten iz zatvora, a 1925. je reorganizovao stranku na vojničkoj osnovi. Ubrzo, pošto je 1933. postao kancelar, uveo je nacističku diktaturu, počeo nemilosrdno proganjanje Jevreja i levičara, otvorio koncentracione logore, ukinuo parlamentarizam, sindikate, slobodu štampe i građanska prava. Iskoristio je neodlučnost Zapada i Austriju je priključio Nemačkoj, porobio Čehoslovačku, a 1939. napao Poljsku, čime je izazvao Drugi svetski rat. Pred nadiranjem sovjetskih trupa ubio se u bunkeru kod Berlina 30. aprila 1945.


1893. godine –  Rođen katalonski slikar i vajar Huan Miro, jedan od najvećih nadrealističkih umetnika. Studirao je u rodnoj Barseloni, a od 1919. je živeo u Parizu. Kratko je stvarao pod uticajem kubizma, ali je od 1924. izgradio neponovljiv lični stil, zasnovan na krajnje spontanom registrovanju formi i znakova koji evociraju podsvesne predstave primarnih i elementarnih vitalnih stanja.


1893. godine –  Rođen je američki filmski glumac Harold Lojd, jedan od najslavnijih komičara nemog filma (“Sigurnost na poslednjem mestu”, “Brucoš”, “Čuvaj se, profesore”, “Luda sreda”).


1912. godine –  Rođen je irski književnik Bram Stoker, autor “Drakule”.


1919. godine –  U Beogradu je počeo osnivački kongres Socijalističke radničke partije Jugoslavije, koja je 1920. godine, na kongresu u Vukovaru, promenila ime u Komunistička partija Jugoslavije.


1936. godine –  Italijanske trupe su okupirale Etiopiju.


1947. godine –  Umro je kralj Danske Kristijan X. Veliku popularnost stekao je otporom nemačkoj okupaciji za vreme drugog svetskog rata.


1972. godine –  Američki svemirski brod “Apolo-16” spustio se na Mesec.


1984. godine –  Velika Britanija je objavila da će njena administracija u Hongkongu prestati sa radom 1997. godine.


1986. godine –  Pijanista Vladimir Horovic, koji je napustio Rusiju 1925. godine, održao je nakon 61 godine svoj prvi koncert u SSSR.


1992. godine –  Snage bosanskih Srba izvršile su blokadu Sarajeva, zahtevajući podelu grada. Blokada i granatiranje grada trajali su tokom celog bosanskog rata koji je završen potpisivanjem Dejtonskog sporazuma u novembru 1995. godine.


1995. godine –  Umro srpski političar i pisac Milovan Đilas, "najpoznatiji disident komunističkog sveta posle Drugog svetskog rata". Od 1937. do 1954. bio je član najužeg rukovodstva Komunističke partije Jugoslavije i jedan od najbližih saradnika Josipa Broza, posle rata i predsednik Skupštine Jugoslavije. Odlukom Plenuma Centralnog komiteta KPJ u januaru 1954. smenjen je sa svih funkcija posle serije članaka objavljenih u "Borbi" i označen kao "revizionista". Ocenjeno je da je u spornim tekstovima ispoljio stavove "koji sadrže tendenciju likvidiranja Komunističke partije kao idejno-politički vodeće klasne političke organizacije" i pokazao da se "sve više udaljuje od revolucionarnih pozicija i približava pozicijama građanskog liberalizma". Potom je dvaput osuđivan na višegodišnju robiju "zbog daljeg upornog antisocijalističkog pisanja i delovanja" i pisanja "izrazito neprijateljskog prema marksizmu i socijalizmu", kako je zvanična propaganda označila njegove tekstove objavljene u inostranstvu, posebno knjigu "Nova klasa", u kojoj je razobličio prirodu komunističke diktature u Jugoslaviji.


1999. godine - Avioni NATO-a drugi dan uzastopno bombardovali Duvansku industriju u Nišu, najveću fabriku cigareta u Jugoslaviji.


1999. godine –  Tokom vazdušnih napada NATO na SR Jugoslaviju u Hramu Svetog Save u Beogradu liturgiju su služili ruski i srpski patrijarh Aleksej II i Pavle, posle koje su se “Molitvom za mir” obratili desetinama hiljada ljudi okupljenih na platou ispred najveće beogradske crkve.


1999. godine - Kragujevački korpus Vojske Jugoslavije saopštio da je u okolini Kragujevca Protivvazdušna odbrana oborila dva borbena aviona NATO-a.


2003. godine –  Kinesko ministarstvo zdravlja je saopštilo da je od atipične upale pluća u Pekingu obolelo 339 osoba, od kojih je 18 umrlo, čime su kineske vlasti prvi put zvanično priznale razmere epidemije SARS-a u prestonici. SARS je te godine pogodio 20 zemalja, a najviše zaraženih registrovano je u Kini, 5.329 osoba, zatim u Hong Kongu, 1.754 lica.


2003. godine - Ministarstvo unutrašnjih poslova Srbije saopštilo je da su članovi "zemunskog klana" odgovorni za podmetanje eksploziva u krugu preduzeća "Difens roud" na Surčinu i za otmicu vlasnika preduzeća "Verano motors" Milije Babovića.


2004.  godine - Vlada Republike Srpske imenovala Milana Bogdanića za novog predsednika Komisije za istraživanje događaja na području Srebrenice u vremenu od 10. do 19. jula 1995. godine, nakon što je dotadašnji predsednik Marko Arsović podneo neopozivu ostavku.


2008. godine –  Lider opozicione koalicije levog centra i bivši katolički biskup Fernando Lugo odneo je tesnu pobedu na paragvajskim predsedničkim izborima i time okončao više od 60 godina vladavine Kolorado partije koja je dominirala paragvajskom politikom od 1947. godine.


2010. godine –  Umrla Biljana Kovačević-Vučo, pravnica, borac za ljudska prava u Srbiji. Učestvovala je u osnivanju više nevladinih organizacija u Beogradu, bila je osnivač i generalni sekretar Helsinškog odbora za ljudska prava u Srbiji i predsednica Komiteta pravnika za ljudska prava (YUCOM) od 1997. godine.


2012. godine –  Umro je nemačko-jugoslovenski filmski glumac Peter Karsten, koji je glumio u velikom broju filmova snimljenih u bivšoj Jugoslaviji tokom 70-tih godina. Najpoznatiji partizanski filmovi i serije u kojima je igrao su “Devojački most”, “Vrhovi Zelengore”, “Partizani”, “Povratak otpisanih” i “Partizanska eskadrila”.


2013. godine –  Đorđo Napolitano ponovo je izabran za predsednika Italije nakon tri dana zasedanja parlamenta. Time je 87-godišnji Napolitana postao prvi predsednik u istoriji Italije koji je dobio drugi predsednički mandat, a na koji je podneo ostavku sredinom januara 2015. godine.


2013. godine –  Zemljotres jačine 6,6 po Rihteru pogodio je kinesku provinciju Sičuan, odneo 203 života, dok je oko 12.000 ljudi povređeno.

 



Podeli:

Ostavite komentar