Vest: Na današnji dan - 13. Maj -

1607. godine - Kapetan Džon Smit sa grupom vojnika stigao u Virdžiniju i nazvao to mesto Džejmstaun, gde je osnovano prvo stalno britansko naselje u Novom svetu.

1619. godine – Po nalogu princa Morisa od Nasaua pod optužbom za religioznu subverziju pogubljen je holandski državnik Johan fan Oldenbarnevelt, osnivač moderne holandske države.

1717. godine – Rođena austrijska carica, češka i mađarska kraljica Marija Terezija, koja je tokom vladavine od 1740. do smrti 1780. sprovodila reforme u duhu prosvećenog apsolutizma, ali i germanizaciju i nasilno pokatoličavanje. Srbima u Pomoriškoj krajini ukinula je privilegije, čime je podstakla njihove seobe u Rusiju od 1751. do 1753. Da bi osigurala osporavani presto, vodila je rat za austrijsko nasleđe od 1740. do 1748. u kojem joj je 1745. pruski kralj Fridrih Drugi Veliki preoteo Šleziju i učestvovala je u Sedmogodišnjem ratu od 1756. do 1763..

1787. godine – Prvi brodovi sa robijašima krenuli su iz Engleske prema novoj koloniji Australiji koja je tada Engleskoj služila kao kažnjenička kolonija.

1792. godine – Rođen je italijanski sveštenik Đovani Mastai Fereti, od 1846. godine papa Pije IX. Za vreme njegovog pontifikata, najdužeg u istoriji rimokatoličke crkve (31 godina i 236 dana), prestala je da postoji Crkvena država (1870). Najveći njen deo ušao je u sastav Kraljevine Sardinije, dok je papska država svedena na nekadašnji Patrimonij.

1795. godine – Rođen slovački filolog i istoričar Pavel Jozef Šafarik, ideolog slovenske uzajamnosti i jedan od osnivača slavistike. Kao direktor Srpske gimnazije u Novom Sadu od 1819. do 1833. pridobio je mnoge uticajne ličnosti, uključujući vladare Srbije i Crne Gore Miloša Obrenovića i Petra Drugog Petrovića Njegoša, za šire istraživačke poduhvate u proučavanju jezika i književnosti Južnih Slovena. Bio je i predsednik "Societas slavica", prvog čitalačko-pretplatničkog časopisa Slovaka u Vojvodini. Od 1833. se u Pragu kao bibliotekar Univerzitetske biblioteke posvetio izučavanju slovenskih jezika, književnosti i istorije. Za srpsku kulturu su posebno značajna "Srpska čitanka" u kojoj je izložio poreklo i razvitak srpskog jezika, zatim "Žitije Stefana Nemanje" i "Dušanov zakonik". Ostala dela: "Istorija slovenskog jezika i književnosti svih dijalekata", "Slovenske starine", "Slovenska etnografija", "Spomenici stare književnosti Jugoslovena", "O poreklu i zavičaju glagoljice", "Istorija jugoslovenske književnosti", "Žitija Ćirila i Metodija".

1798. godine – Rođen srpski slikar Konstantin Danil, jedan od najvećih srpskih slikara 19. veka, predstavnik srpskog bidermajera. Stilom i tehnikom, bliskom bečkim klasicistima, radio je ikonostase - najznačajniji su u Uspenskoj crkvi u Pančevu i u eparhijskoj crkvi u Temišvaru - portrete, mrtvu prirodu, kompozicije. Dostizao je pravo majstorstvo kao portretista, ispoljavajući znatnu umetničku snagu i plemenitost kolorita, pogotovo u periodu oslobađanja stega stilizacije, kad je modelovao slobodnije i težio psihološkoj analizi, što je naročito upečatljivo u portretima "Pavle Kengelac" i "Umetnikova žena".

1809. godine - Trupe francuskog cara Napoleona Prvog ušle u Beč.

1830. godine – Osnovana je Republika Ekvador, a za prvog predsednika izabran je Huan Hoze Flores.

1840. godine – Rođen je francuski pisac Alfons Dode autor trilogije o zgodama Tartarena Taraskonca, remek dela francuske humorističke proze. Veliki uspeh donela mu je zbirka pripovedaka “Pisma iz mog mlina”.

1846. godine – Kongres SAD je formalno objavio rat Meksiku, mada su borbe u Kaliforniji započele nekoliko dana ranije.

1848. godine – U Sremskim Karlovcima skupština predstavnika 175 crkvenih opština vojvođanskih eparhija, zajedno s delegatima iz Srbije, izabrala mitropolita Josifa Rajačića za patrijarha, a pukovnika Stevana Šupljikca za vojvodu. Skupština je istakla i pravo Srba u Austriji i Ugarskoj na autonomni politički i kulturni razvoj, a 15. maja je proglasila Srpsku Vojvodinu koja je obuhvatala Srem, Vojnu krajinu u Sremu, Baranju i Bačku s bečejskim i šajkaškim okruzima i Banat s Vojnom krajinom i Kikindskim okrugom. Proklamovan je savez Srpske Vojvodine sa Slavonijom, Hrvatskom i Dalmacijom. Austrijska i mađarska vlada proglasile su odluke Majske skupštine nezakonitim, ali je austrijski ustav od 4. marta 1849. potvrdio osnivanje Srpske Vojvodine i Tamiškog Banata, u koje su uključeni Bodroška, Torontalska, Tamiška i Krašovska županija i Rumski i Iločki okrug Sremske županije. Vojvodina je dobila status posebne upravne teritorije, a austrijski car je dodao titulu velikog vojvode.

1851. godine –  Rođen srpski pisac i lekar Laza Lazarević, jedan od najboljih srpskih realista. Prava je završio u Beogradu, a medicinu u Berlinu. Napisao je samo devet pripovedaka, od kojih je "Švabica" ostala u fragmentima. Mada s patrijarhalnim pogledima na život, njegove pripovetke - sažete, s veoma snažnom unutrašnjom dramatikom - imaju klasičnu vrednost. Prevodio je ruske pisce Nikolaja Černjiševskog, Nikolaja Gogolja i Alekseja Pisemskog i francuskog pisca Ežena Srkriba. Kao lekar je učestvovao u organizaciji saniteta u Srbiji i objavio 54 rada u stručnim medicinskim časopisima, od kojih neki imaju izuzetan značaj. Ostala dela: "Prvi put s ocem na jutrenje", "Sve će to narod pozlatiti", "Vetar", "Na bunaru", "Školska ikona", "On zna sve", "U dobri čas hajduci", "Verter".

1862. godine – Rođen srpski pisac Janko Veselinović, realista i romantik narodnjak, prevashodno slikar mačvanskog sela, koje je opisivao s mnogo ljubavi, idealizujući patrijarhalni život. Odlično je poznavao srpski jezik i vešto ga koristio u romanima, pripovetkama i pozorišnim komadima. Dela: romani "Hajduk Stanko", "Junak naših dana", "Borci", zbirke pripovedaka "Slike iz seoskog života", "Od srca srcu", "Rajske duše", "Zeleni vajati", "Male priče", "Seljanka", pozorišna igra s pevanjem "Đido", komad "Potera".

1871. godine - Italija donela Zakon o garancijama, kojim je papa proglašen neprikosnovenom osobom, u čijem je posedu sedište rimokatoličke crkve Vatikan.

1881. godine – Rođen srpski socijalista Dimitrije Tucović, vođa socijalističkog pokreta u Srbiji, pacifista i vatreni protivnik rata, ali se kao rodoljub borio u oslobodilačkim ratovima Srbije od 1912. do pogibije 1914. Predvodio je 5. aprila 1903. demonstracije u Beogradu protiv režima kralja Aleksandra Obrenovića i potom je morao da emigrira u Beč. Po povratku u otadžbinu posle majskog prevrata 1903. uređivao je "Narodne novine". Diplomirao je prava u Beogradu 1906, sekretar Srpske socijaldemokratske partije postao je 1908, a teorijski časopis "Borba" pokrenuo je 1910. Na Međunarodnom socijalističkom kongresu u Kopenhagenu 1910. je, u značajnom govoru o austrougarskoj aneksiji Bosne i Hercegovine, ukazao na pogrešan stav austrijskih socijalista o nacionalnom pitanju. U polemici je ubedljivo porazio jednog od vođa austrijske Socijalističke partije - Karla Renera, kancelara Austrije posle Prvog svetskog rata, ukazavši na kolonijalno-porobljivačku politiku Austro-Ugarske i neodrživost stava socijalista te zemlje da slede vladu. Objavio je oko 600 radova u domaćim i stranim listovima. Poginuo je 20. novembra 1914. u Kolubarskoj bitci na Vrapčem brdu kod Lazarevca. Dela: "Zakonsko osiguranje radnika", "Srbija i Albanija", "Zakon o radnjama i socijalna demokratija", "U izbornu borbu!", "Za socijalnu politiku", "Socijal-demokratski agitator", "Porezi: jedna žalosna glava u politici srpske buržoazije", "Jedinstvo pokreta".

1882. godine – Rođen je francuski slikar Žorž Brak koji je s Pablom Pikasom 1905. godine osnovao kubistički pokret.

1887. godine – U Beogradu je osnovana Provizorna opservatorija Velike škole. Osnivanjem Republičkog hidrometeorološkog zavoda Srbije 1947. godine Opservatorija je postala njegov sastavni deo.

1888. godine – U Brazilu je ukinuto ropstvo.

1914. godine – Rođen je američki bokser Džoe Luis prvak sveta u teškoj kategoriji od 1937. do 1949. godine, kada se povukao.

1930. godine – Umro je norveški polarni istraživac i diplomata Fritjof Nansen, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1922. godine. Kao visoki komesar Društva naroda rukovodio je repatrijacijom ratnih zarobljenika nakon Prvog svetskog rata.

1931. godine – Umro srpski kompozitor i horovođa Josif Marinković, član Srpske kraljevske akademije, koji je najveći dio stvaralaštva posvetio herojskoj romantičarskoj muzici, znatno je obogativši u tehničkom i izražajnom pogledu. Njegove solo pesme i mnoge horske kompozicije uz pratnju klavira poseban su doprinos srpskoj muzici. Završio je Orguljašku školu u Pragu i u Beogradu je bio dirigent Pevačkog društva "Obilić". Dela: horovi "Narodni zbor", "Junački poklič", "Kola", "Potočara", "Zadovoljna reka", solo pesme "Čežnja", "Kaži mi, kaži, Stojanke", crkvena muzika "Liturgija", "Pomen", "Caru nebesni", "Opelo".

1949. godine – Prvi britanski mlazni avion “Kanbera” izvršio je prvi probni let.

1961. godine – Umro je američki filmski glumac Gari Kuper, dobitnik Oskara za filmove “Narednik Jork” i “Tačno u podne”.

1968. godine – U Parizu su počeli zvanični pregovori predstavnika Severnog Vijetnama i SAD o okončanju rata u Vijetnamu.

1981. godine – Na trgu Svetog Petra u Rimu u atentatu je ranjen papa Jovan Pavle II. Atentator Mehmed Ali Agdža je uhapšen. Pušten je iz zatvora nakon 20 godina i u junu 2000. godine predat Turskoj.

1990. goidne – U Zagrebu na stadionu u Maksimiru na fudbalskoj utakmici zagrebačkog “Dinama” i beogradske “Crvene zvezde” dogodio se krvavi obračun navijača ova dva kluba.

1994. godine – Ministri inostranih poslova SAD, EU i Rusije postigli su u Ženevi saglasnost o zajedničkoj strategiji u rešavanju bosanskog konflikta.

1999. godine – Peru i Ekvador su potpisali dokument o razgraničenju, okončavši posle šest decenija spor zbog kojeg su te zemlje tri puta ratovale.

1999. godine – Umro je Džin Sarazen jedan od samo četiri golf igrača koji su osvojili četiri glavna profesionalna kupa u golfu.

2005. godine – Na prvoj međunarodnoj donatorskoj konferenciji za obnovu i očuvanje kulturnog nasleđa na Kosovu, održanoj u Parizu u organizaciji UNESKO-a, prikupljeno je deset miliona dolara.

2007. godine – Na takmičenju za pesmu Evrovizije u Helsinkiju pobedila je predstavnica Srbije Marija Šerifović sa pesmom “Molitva”.

2009. godine - Evropska komisija izrekla rekordnu kaznu od 1,06 milijardi evra kompaniji za proizvodnju kompjuterskih čipova "Intel" i naredila joj da obustavi ilegalno davanje popusta kako bi potisnula svog rivala AMD.

2014. godine - Republiku Srpsku, Federaciju BiH i Srbiju zadesile katastrofalne poplave. U Srpskoj voda je potopila Doboj i Šamac, u Federaciji BiH Maglaj, a u Srbiji Obrenovac. Poplave su počele između 13. i 15. maja, a trajale su do 20. maja. U tom periodu na ovo područje izlučena je velika količina padavina, najveća ikada zabeležena od kada se vode meteorološka osmatranja. Padavine su pokrenule i brojna klizišta,a posebno alarmantno je bilo u Šekovićima. U Republici Srpskoj život je izgubilo 17 lica. Šteta koju je Srpska pretrpela, prema podacima Svetske banke, procenjena je na više od dve milijarde KM. 

2015.godine - Vatikan je zvanično priznao državu Palestinu i svoje diplomatske aktivnosti ranije uperene ka Palestinskoj oslobodilačkoj organizaciji, usmerio ka državi Palestini.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!