Vest: Na današnji dan - 12. April -

Na današnji dan - 12. April -

Na današnji dan - 12. April -

1204. godine –  Krstaši koji su u Četvrtom krstaškom ratu krenuli u Svetu zemlju da oslobode Hristov grob, zauzeli su Konstantinopolj, pretvorivši ga u centar tzv. Latinskog carstva. Vizantija ga je povratila 1261. godine pod vodstvom cara Mihajla VIII Paleologa. Pod tursku vlast pao je 1453. godine i kao Istanbul bio prestonica Osmanlijskog carstva do 1923. godine.

 

1654. godine –  Irska i Škotska su se ujedinile sa Engleskom.

 

1684. godine –  Umro je Nikolo Amati, najveći majstor među graditeljima violina porodice Amati iz italijanskog grada Kremone. Smatra se da je imao veliki uticaj na Stradivarija, Guarnera i Rugeria.

 

1823. godine - Rođen ruski pisac Aleksandar Nikolajevič Ostrovski, čija su dela osnova ruskog klasičnog dramskog repertoara. Kroz drame prikazao je socijalnu nepravdu u Rusiji, propadanje plemića, uspone i padove trgovačkog sloja. Izvrgavao je ruglu poroke i na tome gradio komične situacije. Dela: drame "Šuma", "Bura", "Talenti i obožavaoci", "Bez krivice krivi", "Devojka bez miraza", "Siromaštvo nije porok", "Vuci i ovce".

 

1850. godine - Francuska na poziv pape Pija Devetog - koji je 20 godina kasnije uspostavio dogmu o nepogrešivosti rimokatoličkog poglavara - okupirala Rim, razbivši republikansku vojsku koja se borila za ujedinjenje Italije.

 

1861. godine –  Napadom snaga Konfederacije, južne države SAD, na tvrđavu Samter u Južnoj Karolini počeo je četvorogodišnji američki građanski rat.

 

1871. godine –  Rođen je grčki general i političar Joanis Metaksas. Kao premijer i ministar vojske 1936. godine raspustio je parlament i kao fašistički diktator vladao do 1941. godine, ali nije doživeo nemačku okupaciju. U Drugom svetskom ratu u oktobru 1940. godine odbio je ultimatum fašističke Italije i organizovao odlučan otpor italijanskoj agresiji.

 

1877. godine – Velika Britanija anektirala je bursku južnoafričku republiku Transval.

 

1877. godine –  Rusija je objavila rat Turskoj.

 

1890. godine - Počelo uređivanje beogradske Botaničke bašte na Paliluli. Prva bašta je podignuta 1855. godine u dvorištu konaka kneginje Ljubice Obrenović. Na molbu srpskog prirodnjaka Josifa Pančića Ministarstvo prosvete Srbije je 1874. godine odredilo mesto za Botaničku baštu na kraju Dunavske ulice, ali je ona uništena 1888. godine prilikom izlivanja Dunava. Tada je kralj Milan Obrenović poklonio gradu imanje na Paliluli, pod uslovom da Botanička bašta bude nazvana "Jevremovac", kao znak sećanja na njegovog dedu Jevrema.

 

1913. godine –  Rođen je američki džez-muzičar Lajonel Hempton. Radio je sa Lujom Amstrongom i Benijem Gudmanom. Uveo je instrument vibrafon u džez-sastav. Jedan je od najvećih u istoriji džez muzike.

 

1933. godine –  Rođena je španska operska pevačica Monserat Kabalje, jedan od vodećih svetskih soprana u izvođenju Verdija i Donicetija. Tokom karijere izvodila je preko 90 različitih uloga i snimala 80 albuma. Sarađivala je i sa pop pevačem Fredijem Merkjurijem iz grupe Kvin. Zajedno su snimili pesmu “Barselona”, koja je kasnije postala himna letnjih olimpijskih igara koje su održane 1992. godine u Barseloni.

 

1938. godine –  Umro je ruski operski pevač Fjodor Ivanovič Šaljapin, najčuvenijih bas u istoriji opere. Publiku na Zapadu je upoznao sa delima Modesta Musorskog. Najbolja izvođenja imao je u delima: “Boris Godunov”, “Mefista”, “Ivan Grozni” i “Don Kihot”.

 

1941. godine –  U avionskoj nesreći u Grčkoj poginuo srpski istoričar Vladimir Ćorović, profesor i rektor Beogradskog univerziteta i član Srpske kraljevske akademije. Austrougarske okupacione vlasti u Prvom svetskom ratu su ga osudile na Banjalučkom veleizdajničkom procesu na osam godina robije. Posle oslobođenja zemlje bio je član Narodnog veća u Zagrebu i Privremenog narodnog predstavništva u Beogradu. Od 1919. godine preselio se u Beograd, gde je izvarednim naučnim radom stegao ugled i poštovanje. Dela: "Istorija Srba", "Podela vlasti između Milutina i Dragutina", "Spisi Svetog Save", "Pohod Mahmut-paše Bušatlije protiv Paštrovića", "Odnosi Austro-Ugarske i Srbije u 20. veku", "Istorija Bosne", "Pokreti i dela", “Crna knjiga”, “Velika Srbija”.

 

1941. godine –  Nemačke trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u Beograd.

 

1945. godine - Posle višemesečnih rovovskih borbi počela ofanziva Jugoslovenske armije u Drugom svetskom ratu na Sremskom frontu, okončana probijanjem nemačke odbrane, što je omogućilo završne operacije za oslobođenje Jugoslavije. Cena proboja bila je previsoka i užasna: poginulo je najmanje 30.000 mobilisanih srbskih mladića, poslatih na "sremsku klanicu" praktično bez obuke.

 

1945. godine –  Umro je predsednik SAD Frenklin Delano Ruzvelt koji je od 1932. godine četiri puta biran za predsednika, kao kandidat Demokratske stranke. Njegovom zaslugom SAD su prevladale ekonomsku krizu 1930-ih godine poznato kao “Nju dil”. Politikom "dobrog susjedstva" zamenio je praksu "velike batine" prema latinoameričkim zemljama, a sa SSSR-om je uspostavio diplomatske odnose. Objavio je 1941. godine Povelju o četiri slobode: misli, vere, od bede i od straha. Te godine je njegovom zaslugom usvojen Zakon o zajmu i najmu, što je SAD pripremilo za ratne napore. U Drugom svetskom ratu napustio je izolacionističku politiku SAD i pridružio se evropskim saveznicima u ratu protiv nacističke Nemačke. Mesto predsednika je od obolelog Ruzvelta 1945. godine preuzeo dotadašnji potpredsednik Hari Truman.

 

1961. godine –  Sovjetski Savez je poslao prvog čoveka u kosmos. U svemirskoj kapsuli “Vostok I” kosmonaut Jurij Gagarin načinio je krug oko Zemlje za 108 minuta, krećući se maksimalnom brzinom od 28.000 kilometara na čas, na najvećoj udaljenosti od Zemlje 327 kilometara.

 

1962. godine –  Umro je francuski vajar i slikar ruskog porekla Antoan Pevzner, jedan od najistajnutijih u pokretu ruskih konstruktivista. Pre egzila u Francusku 1923. godine, pripadao je grupi avangardnih ruskih umetnika sa Kazimirom Maljevičem, Vladimirom Tatljinom i Naumom Gaboom.

 

1966. godine –  Bombarderi američke avijacije izveli su prve napade na Severni Vijetnam.

 

1980. godine –  U vojnom udaru pod vođstvom narednika Semjuela Doa ubijen je predsednik Liberije Vilijam Tolbert. Do je suspendovao ustav, proglasio se predsednikom i naredio streljanje 13 najviših predstavnika bivšeg režima.

 

1981. godine –  Umro je američki bokser Džoe Luis, prvak sveta u teškoj kategoriji rekordnih 12 godina od 1937. godine do 1949. godine, sa 68 pobeda u 71 meču. Titulu prvaka sveta odbranio je 25 puta. Povukao se neporažen 1949. godine, vratio se u ring 1950. godine i 1951. godine zbog finansijskih poteškoća, ali nije uspeo da povrati titulu.

 

1987. godine –  Dvojica sovjetskih kosmonauta, Aleksandar Lavejkin i Jurij Romanenko “šetajući” kosmosom uspešno su povezala kosmički modul s orbitalnom stanicom “Mir”.

 

1993. godine –  Tokom kontrole “zone zabranjenog leta” iznad Bosne i Hercegovine francuski avion tipa “miraž” srušio se u Jadransko more.

 

1993. godine - Srebrenički muslimani kod Skelana masakrirali 17 srpskih vojnika, od kojih je najstariji imao 22 godine.

 

1997. godine –  Bivši kralj Leka I vratio se u Albaniju posle 58 godina izgnanstva.

 

1999. godine –  Oko 11:00 ujutro bombardovan je putnički voz na pruzi Beograd-Solun u Grdeličkoj klisuri 15 kilometara od Leskovca. Treći i četvrti vagon su potpuno uništeni, dok su lokomotiva i prvi vagon ostali čitavi. Tačan broj poginulih i ranjenih do danas nije sa sigurnošću utvrđen. Pronađeno je devet leševa i još četiri dela ljudskog tela, a mnogi se vode kao nestali. Niko od pilota nije odgovarao za ovaj zločin. Pored voza, bombardovani su još Kruševac, Pančevo, Kragujevac, Priština, Novi Sad i Sombor i pričinjena velika materijalna šteta.

 

2001. godine –  U mestu Lorjan, u Francuskoj, deaktivirana je bomba zaostala iz Drugog svetskog rata teška 250 kilograma. Bomba je nađena na gradilištu u centru grada, između gradske kuće i stadiona.

 

2001. godine –  Nakon intervencije američkog predsednika Džordža Buša Kina je pristala da posle 11 dana oslobodi 24 člana posade američkog špijunskog aviona.

 

2002. godine –  Predsednik Venecuele Ugo Čaves podneo je ostavku pod pritiskom oficira, nakon žestokih sukoba njegovih pristalica i protivnika u kojima je poginulo 17 ljudi. U roku od 48 sati Čaves je dekretom vraćen na mesto predsednika i na toj dužnosti je bio do 5. marta 2013. godine kada je umro. Ostao je upamćen kao žestok protivnik američke politike.

 

2005. godine –  Evropska komisija je u Strazburu usvojila studiju o izvodljivosti za Srbiju i Crnu Goru, kojom je njihovoj državnoj zajednici omogućen početak pregovora o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju (SSP) sa EU. U oktobru te godine u Beogradu je svečano proglašen početak pregovora sa EU.

2006. godine –  Umro je Radž Kumar, zvezda više od 200 indijskih filmova. U neredima među njegovim obožavaocima poginulo je sedmoro ljudi.



Podeli:

Povezane vesti

Ostavite komentar