Na današnji dan - 12. April -
1204.
godine – Krstaši koji su u Četvrtom krstaškom ratu krenuli u
Svetu zemlju da oslobode Hristov grob, zauzeli su Konstantinopolj, pretvorivši
ga u centar tzv. Latinskog carstva. Vizantija ga je povratila 1261. godine pod
vodstvom cara Mihajla VIII Paleologa. Pod tursku vlast pao je 1453. godine i
kao Istanbul bio prestonica Osmanlijskog carstva do 1923. godine.
1654.
godine – Irska i Škotska su se ujedinile sa Engleskom.
1684.
godine – Umro je Nikolo Amati, najveći majstor među
graditeljima violina porodice Amati iz italijanskog grada Kremone. Smatra se da
je imao veliki uticaj na Stradivarija, Guarnera i Rugeria.
1823. godine - Rođen ruski pisac Aleksandar Nikolajevič
Ostrovski, čija su dela osnova ruskog klasičnog dramskog repertoara. Kroz drame
prikazao je socijalnu nepravdu u Rusiji, propadanje plemića, uspone i padove
trgovačkog sloja. Izvrgavao je ruglu poroke i na tome gradio komične situacije.
Dela: drame "Šuma", "Bura", "Talenti i
obožavaoci", "Bez krivice krivi", "Devojka bez
miraza", "Siromaštvo nije porok", "Vuci i ovce".
1850. godine - Francuska na poziv pape Pija Devetog - koji je
20 godina kasnije uspostavio dogmu o nepogrešivosti rimokatoličkog poglavara -
okupirala Rim, razbivši republikansku vojsku koja se borila za ujedinjenje Italije.
1861.
godine – Napadom snaga Konfederacije, južne države SAD, na
tvrđavu Samter u Južnoj Karolini počeo je četvorogodišnji američki građanski
rat.
1871.
godine – Rođen je grčki general i političar Joanis Metaksas.
Kao premijer i ministar vojske 1936. godine raspustio je parlament i kao
fašistički diktator vladao do 1941. godine, ali nije doživeo nemačku okupaciju.
U Drugom svetskom ratu u oktobru 1940. godine odbio je
ultimatum fašističke Italije i organizovao odlučan otpor italijanskoj agresiji.
1877.
godine – Velika Britanija anektirala je bursku južnoafričku
republiku Transval.
1877.
godine – Rusija je objavila rat Turskoj.
1890. godine - Počelo uređivanje beogradske Botaničke bašte
na Paliluli. Prva bašta je podignuta 1855. godine u dvorištu konaka kneginje
Ljubice Obrenović. Na molbu srpskog prirodnjaka Josifa Pančića Ministarstvo
prosvete Srbije je 1874. godine odredilo mesto za Botaničku baštu na kraju
Dunavske ulice, ali je ona uništena 1888. godine prilikom izlivanja Dunava. Tada
je kralj Milan Obrenović poklonio gradu imanje na Paliluli, pod uslovom da
Botanička bašta bude nazvana "Jevremovac", kao znak sećanja na
njegovog dedu Jevrema.
1913.
godine – Rođen je američki džez-muzičar Lajonel Hempton.
Radio je sa Lujom Amstrongom i Benijem Gudmanom. Uveo je instrument vibrafon u
džez-sastav. Jedan je od najvećih u istoriji džez muzike.
1933.
godine – Rođena je španska operska pevačica Monserat
Kabalje, jedan od vodećih svetskih soprana u izvođenju Verdija i Donicetija.
Tokom karijere izvodila je preko 90 različitih uloga i snimala 80 albuma.
Sarađivala je i sa pop pevačem Fredijem Merkjurijem iz grupe Kvin. Zajedno su
snimili pesmu “Barselona”, koja je kasnije postala himna letnjih olimpijskih
igara koje su održane 1992. godine u Barseloni.
1938.
godine – Umro je ruski operski pevač Fjodor Ivanovič
Šaljapin, najčuvenijih bas u istoriji opere. Publiku na Zapadu je upoznao sa
delima Modesta Musorskog. Najbolja izvođenja imao je u delima: “Boris Godunov”,
“Mefista”, “Ivan Grozni” i “Don Kihot”.
1941.
godine – U avionskoj nesreći u Grčkoj
poginuo srpski istoričar Vladimir Ćorović, profesor i rektor Beogradskog
univerziteta i član Srpske kraljevske akademije. Austrougarske okupacione
vlasti u Prvom svetskom ratu su ga osudile na Banjalučkom veleizdajničkom
procesu na osam godina robije. Posle oslobođenja zemlje bio je član Narodnog
veća u Zagrebu i Privremenog narodnog predstavništva u Beogradu. Od 1919.
godine preselio se u Beograd, gde je izvarednim naučnim radom stegao ugled i
poštovanje. Dela: "Istorija Srba", "Podela vlasti između
Milutina i Dragutina", "Spisi Svetog Save", "Pohod
Mahmut-paše Bušatlije protiv Paštrovića", "Odnosi Austro-Ugarske i
Srbije u 20. veku", "Istorija Bosne", "Pokreti i dela",
“Crna knjiga”, “Velika Srbija”.
1941.
godine – Nemačke trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u
Beograd.
1945. godine - Posle višemesečnih rovovskih borbi počela
ofanziva Jugoslovenske armije u Drugom svetskom ratu na Sremskom frontu,
okončana probijanjem nemačke odbrane, što je omogućilo završne operacije za
oslobođenje Jugoslavije. Cena proboja bila je previsoka i užasna: poginulo je
najmanje 30.000 mobilisanih srbskih mladića, poslatih na "sremsku
klanicu" praktično bez obuke.
1945.
godine – Umro je predsednik SAD Frenklin Delano Ruzvelt koji
je od 1932. godine četiri puta biran za predsednika, kao kandidat Demokratske
stranke. Njegovom zaslugom SAD su prevladale ekonomsku krizu 1930-ih godine
poznato kao “Nju dil”. Politikom "dobrog
susjedstva" zamenio je praksu "velike batine" prema
latinoameričkim zemljama, a sa SSSR-om je uspostavio diplomatske odnose.
Objavio je 1941. godine Povelju o četiri slobode: misli, vere, od bede i od
straha. Te godine je njegovom zaslugom usvojen Zakon o zajmu i najmu, što je
SAD pripremilo za ratne napore. U Drugom svetskom ratu napustio je
izolacionističku politiku SAD i pridružio se evropskim saveznicima u ratu
protiv nacističke Nemačke. Mesto predsednika je od obolelog Ruzvelta 1945.
godine preuzeo dotadašnji potpredsednik Hari Truman.
1961.
godine – Sovjetski Savez je poslao prvog čoveka u kosmos. U
svemirskoj kapsuli “Vostok I” kosmonaut Jurij Gagarin načinio je krug oko
Zemlje za 108 minuta, krećući se maksimalnom brzinom
od 28.000 kilometara na čas, na najvećoj udaljenosti od Zemlje 327 kilometara.
1962.
godine – Umro je francuski vajar i slikar ruskog porekla
Antoan Pevzner, jedan od najistajnutijih u pokretu ruskih konstruktivista. Pre
egzila u Francusku 1923. godine, pripadao je grupi avangardnih ruskih
umetnika sa Kazimirom Maljevičem, Vladimirom Tatljinom i Naumom Gaboom.
1966.
godine – Bombarderi američke avijacije izveli su prve napade
na Severni Vijetnam.
1980.
godine – U vojnom udaru pod vođstvom narednika Semjuela Doa
ubijen je predsednik Liberije Vilijam Tolbert. Do je suspendovao ustav,
proglasio se predsednikom i naredio streljanje 13 najviših predstavnika bivšeg
režima.
1981.
godine – Umro je američki bokser Džoe Luis, prvak sveta u
teškoj kategoriji rekordnih 12 godina od 1937. godine do 1949. godine, sa 68
pobeda u 71 meču. Titulu prvaka sveta odbranio je 25 puta. Povukao se neporažen 1949. godine, vratio se u ring 1950. godine i 1951.
godine zbog finansijskih poteškoća, ali nije uspeo da povrati titulu.
1987.
godine – Dvojica sovjetskih kosmonauta, Aleksandar Lavejkin i
Jurij Romanenko “šetajući” kosmosom uspešno su povezala kosmički modul s
orbitalnom stanicom “Mir”.
1993.
godine – Tokom kontrole “zone zabranjenog leta” iznad
Bosne i Hercegovine francuski avion tipa “miraž” srušio se u Jadransko more.
1993. godine - Srebrenički muslimani kod Skelana masakrirali
17 srpskih vojnika, od kojih je najstariji imao 22 godine.
1997.
godine – Bivši kralj Leka I vratio se u Albaniju posle 58
godina izgnanstva.
1999.
godine – Oko 11:00 ujutro bombardovan je putnički voz
na pruzi Beograd-Solun u Grdeličkoj klisuri 15 kilometara od Leskovca. Treći i
četvrti vagon su potpuno uništeni, dok su lokomotiva i prvi vagon ostali
čitavi. Tačan broj poginulih i ranjenih do danas nije sa sigurnošću utvrđen.
Pronađeno je devet leševa i još četiri dela ljudskog tela, a mnogi se vode kao
nestali. Niko od pilota nije odgovarao za ovaj zločin. Pored voza, bombardovani
su još Kruševac, Pančevo, Kragujevac, Priština, Novi Sad i Sombor i pričinjena
velika materijalna šteta.
2001.
godine – U mestu Lorjan, u Francuskoj, deaktivirana je
bomba zaostala iz Drugog svetskog rata teška 250 kilograma. Bomba je nađena na
gradilištu u centru grada, između gradske kuće i stadiona.
2001.
godine – Nakon intervencije američkog predsednika Džordža
Buša Kina je pristala da posle 11 dana oslobodi 24 člana posade američkog
špijunskog aviona.
2002.
godine – Predsednik Venecuele Ugo Čaves podneo je ostavku pod
pritiskom oficira, nakon žestokih sukoba njegovih pristalica i protivnika u
kojima je poginulo 17 ljudi. U roku od 48 sati Čaves je dekretom vraćen na
mesto predsednika i na toj dužnosti je bio do 5. marta 2013. godine kada je
umro. Ostao je upamćen kao žestok protivnik američke politike.
2005. godine – Evropska komisija je u Strazburu usvojila studiju o izvodljivosti za Srbiju i Crnu Goru, kojom je njihovoj državnoj zajednici omogućen početak pregovora o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju (SSP) sa EU. U oktobru te godine u Beogradu je svečano proglašen početak pregovora sa EU.
2006.
godine – Umro je Radž Kumar, zvezda više od 200 indijskih
filmova. U neredima među njegovim obožavaocima poginulo je sedmoro ljudi.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!