Inicijativa za obnovu svetinje
U koceljevačkom selu Gradojević nalaze se ruševine nekadašnjeg manastira “Grad” koji je pripadao eparhiji šabačkoj i bio posvećen rođenju Svetog Jovana Krstitelja. Danas ovaj manastir čeka svoju obnovu za šta u samom selu postoji inicijativa. Vernici okupljeni oko ideje za obnovu manastira su na dobrom putu da učine da ova svetinja ponovo zablista te da njena zvona okupe verujući narod, ali im je u tome neophodna pomoć šire zajednice, kako voljna tako i materijalna. Istorijskih podataka o samom manastiru ima veoma malo. Veruje se da je ime sela u kojem se nalazio upravo izvedeno iz naziva ove svetinje.
Svetinja starija nego što se pretpostavlja
Prema pisanim tragovima iz 1528.godine, koji su ostavili Turci prilikom popisa ovih krajeva, navodi se da postoje ostaci srednjovekovne crkve koja je tu postojala mnogo pre dolaska Osmanlija. Smatra se da je manastir star mnogo više nego što se pretpostavljalo zbog stila gradnje koji se primetan u samim temeljima. Postoji verovanje da je sagrađen u periodu između šestog i osmog veka što znači da je tu bio pre dolaska Srba na ove prostore.
Sudeći prema istorijskim podacima uništen je potpuno u 13.veku, tokom najezde Mongola na Balkan. Ubrzo nakon toga predeo oko Mačve i Tamnave pripao je Srbiji kojom su u to vreme vladali Nemanjići. Kralj Dragutin je obnovio ovu svetinju koja geografski nije bila daleko od tadašnje srpske prestonice u selu Debrc.
Pod manastirskim krovom bolnica i škola
Sa dolaskom Turaka na ove prostore veliki broj srpskih svetinja bivao je napušten. Tokom oslobodilačkih ratova protiv Otomanske vlasti manastir “Grad” je bio korišćen kao bolnica i škola. U potpunosti je obnovljen početkom 19.veka, ali se smatra da je manastirska crkva ponovo stradala 1869. godine prilikom povlačenja osvajača. Po predanju Turci su manastir gađali topom sa obližnjeg brda dok su u njemu bili učenici. Tom prilikom oni su nastradali i sahranjeni su nedaleko od manastirskog kompleksa.
Izgradnja nove crkve
Sredinom Drugog svetskog rata Branko Ilić iz Donjeg Crniljeva, potonji monah Visarion, počeo je da zida novu crkvu od ćerpiča pored ostataka temelja stare, nakon što je dobio blagoslov da obnovi manastir od kamena. Međutim, on to nije uradio već je sagradio novu, manju crkvu van temelja starog manastira. Taj hram je postojao do šezdesetih godina prošlog veka kada je njegov jedini monah oboleo, umro i sahranjen u manastiru Kaoni.
Danas je na ovom lokalitetu vidljiva časna trpeza sa uklesanim tekstom na postamentu.
Impozantna srednjovekovna građevina
U vreme kada je podignut manastir “Grad” je za srednjovekovne prilike zasigurno predstavljao impozantnu građevinu. Dužina svetinje sa apsidom bila je preko 17 metara, gotovo deset metara širok dok je širina samih zidova bila 60 centimetara. Pretpostavlja se da je imao jednu kupolu na sred crkve i ukrase od sige, mermera i belog kamena. Za tadašnje prilike to je mogao da sagradi isključivo bogati vlastelin ili neki drugi vladar koji je vladao ovim krajevima u tom periodu. Na inicijativu ljudi, rodom iz Gradojevića i okupljenih oko Udruženja građana “Car Konstantin” a uz blagoslov Srpske pravoslavne crkve, ideja o obnovi manastira je ponovo zaživela.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!